In alle drukte van Lowlands even lekker onderuit hangen met een koptelefoon op en volledig ontspannen. Klinkt dat als een leuke break? Doe dan mee aan het onderzoek van slaaponderzoeker Tim Weysen en zijn team van Philips Research.

‘Op Lowlands gaan we onderzoeken hoe goed mensen kunnen ontspannen in een drukke omgeving, zoals een festival ’, licht Weysen toe. ‘Daarvoor gebruiken we een methode die zich al eerder als succesvol heeft bewezen: neurofeedbacktraining.’

Als je meedoet aan het onderzoek van Weysen, krijg je een koptelefoon op met die muziek die jezelf hebt kunnen kiezen uit de line-up van Lowlands. Dat niet iedere proefpersoon hetzelfde deuntje te horen krijgt, is omdat muzieksmaak persoonsgebonden is. ‘Sommige mensen kunnen goed ontspannen bij heavy metal. Dat zou mij echt niet lukken’, geeft Weysen als voorbeeld. Met je koptelefoon met jouw favoriet ga je vervolgens lekker onderuithangen en je focussen op de muziek, en ondertussen ontspannen.

Hoe het werkt

Hoe chiller je bent, hoe beter de geluidskwaliteit van de muziek wordt. Het team van Weysen filtert de hoge en lage tonen uit je muziek als je minder ontspannen bent. Deze manier van iemand laten ontspannen heeft zich in eerder onderzoek al bewezen. In feite is het een beloningssysteem is: meer ontspannenheid wordt immers gehonoreerd met beter klinkende muziek.

Hoe weten de onderzoekers hoe ontspannen je bent? Weysen: ‘Er is een bepaalde frequentie van hersengolven die aangeeft hoe ontspannen iemand is. Hoe intenser de golven, hoe relaxter de persoon.’ Deze frequentie meten de onderzoekers met een EEG, een instrument om hersengolven mee te meten. Uit de hersengolven leiden ze jouw mate van ontspanning uit af.

Normale sessies van neurofeedbacktraining om te leren ontspannen gebeuren meerdere malen achter elkaar, en in een gecontroleerde rustige ruimte, zo vertelt Weysen. Op Lowlands is er niet de tijd om dit te doen, en de omgeving is drukker. Dat is voor het huidige onderzoek geen probleem. Weysen: ‘We hebben al eerder met een demo op  festivals gestaan, zoals Solar. Toen merkten we dat mensen zich  goed kunnen ontspannen, ook al is de omgeving druk. We willen nu kijken wat de invloed van die drukke omgeving nou precies is op het ontspannen.’

Adem in, adem uit

Het is Weysen en zijn team opgevallen dat mensen die goed zijn in yoga, ook ‘goed’ presteren in het onderzoek. ‘Yogaende mensen zijn goed in het ontspannen op basis van instructie, op lichaamshoudingen. Hun hersengolven zijn eerder frequenter.’

Zou dat te maken kunnen hebben met dat mensen yogatrucjes toepassen om te ontspannen? Weysen benadrukt dat iedereen op een andere manier ontspant. ‘De een gaat op zijn ademhaling letten, de ander denkt aan iets fijns. Deze methode gaat ook niet over hoe je ontspant, maar dát je ontspant.’

Wat wilt Philips Research met dit onderzoek bereiken? ‘De verkregen informatie kan gebruikt worden om de techniek die mensen helpt te ontspannen verder te ontwikkelen. Misschien leidt dit te zijner tijd tot een elektronische ontspanningsoefening die mensen zelf gemakkelijk kunnen doen en dat terwijl ze naar hun favoriete muziek luisteren’, aldus Weysen.

Lowlands Science is een samenwerkingsverband van Lowlands, campagnebureau BKB, de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en New Scientist, waarbij tien wetenschappers onderzoek doen op muziekfestival Lowlands. New Scientist blikt de komende weken vooruit op wat er gaat gebeuren en waar je als festivalbezoeker allemaal aan mee kan doen.

‘Lekker alles even vergeten’

Wat gaan de onderzoekers zélf doen op Lowlands? Tim Weysen van Philips Research geeft antwoord.

Wat wil je op Lowlands behalve onderzoek nog meer gaan doen?
‘Ik wil Franz Ferdinand en Major Lazer bijvoorbeeld wel graag zien. Ook wil ik naar de Chemical Brothers. Die heb ik al een paar keer live gezien en dat is altijd leuk.’

Ben je al eens eerder op Lowlands of een ander festival geweest?
‘Jazeker, ik ben een echte festivalganger. Lowlands, Pukkelpop, Solar, Mysteryland, Tomorrowland, zo kan ik nog wel even doorgaan. Ik houd van de sfeer op muziekfestivals, van de muziek, dat je lekker even alles kan vergeten. En normaal ook van lekker gek doen met vrienden, maar nu ga ik met collega’s dus dat zal een hele andere ervaring worden.’

Waar slaap je tijdens Lowlands?
‘Ik ga in ieder geval gewoon op de camping staan, wat de rest doet weet ik nog niet. We hebben voor overdag een schema gemaakt waarin we elkaar afwisselen, dus ik denk dat we ook overdag wel lekker over het festival kunnen lopen en genieten van de sfeer.’

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief. 

Lees verder:

• Lowlands Science – Op dezelfde golflengte zitten
• Breinmuziek in kaart gebracht
• Ultrasoon geluid verbetert tast
• Meerdere hersengebieden verantwoordelijk voor tinnitus