Tijdens mijn verblijf op Spitsbergen heb ik veel geleerd over olieboringen, maar al deze informatie heeft vooral méér vragen bij me opgewekt. Eén ding weet ik zeker: ik móét hier nog eens terugkomen. Zal Shell er net zo over denken?
Vorige week maandag, m’n laatste dag op Spitsbergen, was ik van plan om mijn avontuur af te sluiten met een blog over mijn onbegrip voor de haast die er lijkt te zitten achter olieboringen op de Noordpool. Dat ik het vanwege milieuoverwegingen, maar ook voorál vanuit een industrieel en commercieel perspectief niet kan begrijpen. Tot mijn grote verbazing bleek Shell mijn twijfels te delen. Het was overal op internet te lezen: ‘Shell stopt met olieboringen in Alaska.’
Terwijl mijn vliegtuig de volgende dag opsteeg, wierp ik een laatste blik op het eiland en dacht terug aan de prachtige natuur die ik hier heb mogen ervaren. Het aanschouwen van een enorme groep beloega’s en het donderen van een afkalvende gletsjer hebben me een nietig gevoel gegeven. Ik kwam hierheen in de hoop een antwoord te vinden op de grote vraag ‘wel of niet boren op de Noordpool, maar ik móét hier nog eens terug komen. Zal Shell er net zo over denken? Zal Shell er net zo over denken?
Vragen
Tijdens mijn cursus hier op Spitsbergen heb ik veel geleerd over de uiteenlopende aspecten van olieboringen. De zwaktes (en sterktes!) van het Arctisch ecosysteem, politieke overeenkomsten wat betreft de Noordpool, de mate van vervuiling van een olielek en natuurlijk de technieken om de olie op te ruimen. Al deze informatie had echter alleen maar méér vragen bij me opgewekt.
Vanwege de strenge regelgeving is het lastig opereren in het gebied, en de speciale technieken die nodig zijn in de extreme omstandigheden zorgen voor hoge kosten. Daar komt nog eens bij dat de olieprijs op dit moment erg laag en onvoorspelbaar is. Er moeten dus grote hoeveelheden olie gevonden worden voordat het voor Shell rendabel is. Dat soort risico’s wil je als bedrijf toch niet lopen? Vanwaar de haast? Waarom niet eerst voldoende onderzoek doen naar de gevolgen van een olielek, en oplossingen bedenken om deze te beperken?
Stijgende energiebehoefte
Een veel gebruikt argument is dat oliebedrijven geen keus hebben vanwege de stijgende behoefte aan energie. Ook ik vlieg een hoop heen en weer, en verbruik daarbij grote hoeveelheden fossiele brandstoffen. Het zou dus hypocriet zijn van mij om tegen nieuwe olieboringen te zijn. Echter, een grove berekening van de Energy Post laat zien dat de Tsjoektsjenzee voor ongeveer twee maanden in de wereldwijde oliebehoefte kan voorzien. Zoveel zou dat dus helemaal niet bijdragen. Toen ik mijn vragen voorlegde aan één van mijn docenten kreeg ik het teleurstellende antwoord dat Shell waarschijnlijk al zoveel had geïnvesteerd dat ze er nu wel mee door moesten gaan.
Gelukkig bleek deze docent het mis te hebben, en ziet ook Shell nu in dat het nog niet rendabel is om naar olie te boren op de Noordpool. Maar zoals analist Jos Versteeg aangeeft, is dit waarschijnlijk slechts van tijdelijke aard. Als over tien jaar de olieprijs weer stijgt, kan Greenpeace opnieuw haar campagne beginnen.
Meer tijd
Wetenschappers en ingenieurs hebben nu iets meer tijd gekregen om beter onderzoek te doen naar veilige manieren om te kunnen opereren, en wat de consequenties zijn van verhoogde industriële activiteit op de Noordpool. Misschien zijn we over tien jaar wel een stuk minder afhankelijk van olie voor onze energievoorziening, en blijken deze reserves helemaal niet meer nodig.
Mijn avontuur zit er helaas op, en voor Shell voorlopig ook. Ondanks dat ik niet alle antwoorden heb gekregen waar ik naar zocht, heb in ieder geval na het lezen van het nieuws op maandagochtend de Noordpool met een iets geruster hart kunnen achterlaten.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees ook: