Over precies een week, op 21 oktober 2015, is het ‘Back to the Future-dag’. Het is dan de exacte dag waarop Marty McFly in Back to the Future 2 in de toekomst arriveert. Wat is er uitgekomen van de daar getoonde toekomst vol zweefskateboards en driedimensionale reclames?
New Scientist-redacteur George van Hal was te gast bij Van Liepmt Live om te praten over de ’toekomst’ uit Back to the Future 2.
26 oktober, 1985. Doctor Emmett ‘Doc’ Brown arriveert in zijn flitsende, vliegende versie van de ultieme jarentachtigauto DeLorean en overtuigt Marty McFly en diens vriendin Jennifer Parker om met hem naar de toekomst te gaan. Daar arriveren ze op 21 oktober 2015. Dat is het begin van de bekende komische sciencefictionfilm Back to the Future 2 die in 1989 in de bioscoop verscheen. Nu de datum waarop McFly en vrienden in de toekomst arriveerden voor de deur staat, is het tijd om de balans op te maken. Welke iconische toekomsttechnologieën uit de film zijn inmiddels werkelijkheid geworden?
1. Tijdmachines
We kunnen nog niet naar de toekomst reizen, maar dat Doc Brown voor zijn tijdmachine een auto gebruikt, blijkt toch best toepasselijk. De algemene relativiteitstheorie van Einstein leert namelijk dat tijd, zoals zoveel in het leven, relatief is. Wie sneller beweegt door de ruimte – door heel hard te rijden in een auto, bijvoorbeeld – beweegt langzamer door de tijd. Door héél snel te gaan, kom je dan ten opzichte van mensen die langzamer bewegen, vanzelf in de toekomst terecht. Maar om zo snel te gaan dat je in een flits van 1985 naar 2015 gaat, is helaas wel flink wat meer nodig dan een auto. En er is nog een extra nadeel: waar reizen naar de toekomst theoretisch mogelijk is, is reizen naar het verleden een stuk moeilijker. De kans is dus groot dat je, eenmaal in de toekomst aanbeland, nooit meer terug kunt naar je eigen tijd.
Gehaald? Nee, maar wel theoretisch mogelijk.
2. Zweefskateboards
In wat ongetwijfeld de beroemdste scène uit Back to the Future 2 is, vlucht Marty voor een stel bullebakken op een zwevend skateboard (of eigenlijk: het onderste stuk van de zwevende step van een klein meisje). Zweefskateboards zijn nog lang geen vaste prik in ons dagelijks straatbeeld, maar ingenieurs proberen die toffe gadgets wel degelijk werkelijkheid te maken. Zo maakte autofabrikant Lexus dit jaar als marketingstunt bijvoorbeeld de Slide, een echte versie van het board uit de film. De slide werkt op supergeleidende magneten en dat is extra tof, want de koeling van die magneten zorgt voor een spectaculair stoomeffect zodra je het board aanzet. Toch is er ook een belangrijk nadeel. Het zweefskateboard heeft magneten in de grond nodig en werkt dus niet zomaar overal. Bummer. Wie de hoop toch nog levend wil houden, kan daarom voorlopig het beste uitwijken naar een low-tech alternatief. Crowdfundingactie ‘Mr. Hoverboard‘ wil een betaalbare versie maken met behulp van… bladblazers. Zo kan het misschien ook, ja.
Gehaald? Een beetje.
3. Een smartwatch die het weer voorspelt
Nadat ze in de toekomst landen, vraagt Doc Brown aan Marty om uit te stappen. Wanneer Marty stelt dat het buiten best hard regent, kijkt Doc op z’n horloge en zegt: wacht nog vijf seconden. En jawel, op exact het juiste moment stopt het met regenen. Afgezien van de belachelijk goede timing, is deze scène tegenwoordig lang niet zo spectaculair meer als in 1989. Smartwatches van verschillende fabrikanten zijn al een tijdje op de markt en apps van websites zoals buienradar voorspellen tegenwoordig vrij nauwkeurig wanneer het ergens zal regenen. We leven nu in een tijd waar we eerder naar beneden kijken op onze telefoon om te zien of het ergens regent dan omhoog naar de wolken.
Gehaald? Ja.
4. Robotobers
Wanneer Marty een jarentachtigcafé in loopt, ontmoet hij daar iets heel bijzonders: robotobers die eruit zien als rondvliegende, pratende televisietoestellen. En hoewel je in de plaatselijke Van der Valk nog niet zo snel een metalen mens zult treffen die je bestelling opneemt, zijn robotobers ook weer niet zo vergezocht als je misschien denkt. In Japan opende dit jaar bijvoorbeeld het Henn-na hotel waarvan het personeel vrijwel geheel uit menselijk ogende robots bestaat die intelligente gesprekken met de klanten kunnen voeren. En in China bestaat zelfs een heus robotrestaurant waarin robots het eten koken en bezorgen.
Gehaald? Een beetje.
5. Grote flatscreentelevisies
Wie met moderne ogen naar Back to the Future 2 kijkt, zal zich niet realiseren dat de grote flatscreen-televisies die je in de film ziet in het verleden nog toekomstmuziek waren. Juist een technisch mankement van die schermen, het voor videobanden kenmerkende scheeftrekken van het beeld, verraadt voor kijkers dat de technologie die ze in de film zien helemaal nog niet bestond in 1989.
Gehaald? Ja, en verbeterd.
6. Smartbrillen
Wie ze in de film ziet, kan er niet omheen dat ze in de jaren tachtig zijn ontworpen. Toch is het lastig om niet aan de Google Glass te denken wanneer je naar de brillen kijkt die de personages in Back to the Future 2 dragen. Doc Brown gebruikt die van hem als een soort interactieve achteruitkijkspiegel tijdens het rijden, en de toekomstige kinderen van de McFly’s gebruiken die van hun om televisie te kijken en de telefoon op te nemen. Toch jammer dat die Google Glass maar niet wil doorbreken.
Gehaald? Ja.
7. Hologramreclames op straat
Wanneer Marty McFly langs een bioscoop loopt, schrikt hij zich rot omdat een gigantische hologramhaai hem bijna doormidden hapt. Het blijkt een – niet zo subtiele – reclame voor Jaws 19. Hoewel de destijds populaire haaienhorrorreeks van Steven Spielberg nummertje 19 niet heeft gehaald (al hebben enthousiastelingen er in aanloop naar de 21e wel een trailer voor gemaakt), lukt het wel degelijk steeds beter om hologrammen te maken. Zo zetten slimme marketeers tegenwoordig zelfs hologramversies van overleden popsterren zoals Michael Jackson in om concerten te geven. Toch hoef je je voorlopig geen zorgen te maken dat je bestookt wordt met hologramreclame. Maar hoewel ze voorlopig nog niet naar je toe komen, worden reclames wel degelijk steeds actiever. Futuristische, muurvullende, bewegende reclames duiken tegenwoordig op steeds meer plekken op.
Gehaald? Niet echt.
8. Videobellen
Skype, facetime, webcams, tablets, mobiele telefoons – dat zijn de zaken die van videobellen de normaalste zaak van de wereld heeft gemaakt. Hoewel telefoneren zelf dankzij de opkomst van apps als Whatsapp steeds minder populair begint te worden, heeft vrijwel iedereen weleens overlegd op Skype. Toen de oudere versie van Marty McFly in Back to the Future 2 een videogesprek voerde – op een van die mooie flatsceentelevisies – was de alledaagse werkelijkheid van nu echter nog slechts toekomstmuziek.
Gehaald? Ja.
9. Kernfusie voor particulieren
In Back to the Future 2 is kernfusie inmiddels al zo gewoon dat huishoudens er hun energie uit kunnen halen. In werkelijkheid bestaat kernfusie natuurlijk wel – onze zon haalt er bijvoorbeeld zijn energie uit – maar hetzelfde rendabel maken op aarde, blijkt behoorlijk complex. In experimentele fusiereactoren zoals ITER in Frankrijk sleutelen kernfysici aan de meest moderne methoden en technieken. Ze boeken wel degelijk vooruitgang, maar hebben nog geen rendabele manier gevonden om kernfusie op te schalen naar de schone energiebron van de toekomst waar velen – waaronder de makers van Back to the Future 2 – haar wel voor hielden.
Gehaald? Nog niet.
10. Toekomst voorspellen
Tot slot geen technologie, maar een toekomstvoorspelling van een heel ander soort uit de film. Amerika is op dit moment namelijk in de ban van het sportsprookje van de Chicago Cubs, die in de film in 2015 de World Series wonnen, de hoogste prijs in het Amerikaanse honkbal. Dat was destijds een onwaarschijnlijk scenario – vergelijkbaar met wanneer De Graafschap ineens landskampioen van Nederland wordt – maar de club doet op dit moment nog mee in de playoffs. De fans geloven daarom heilig in het Back to the Future-sprookje en het feit dat ze in de film wonnen, sterkt spelers en fans in hun overtuiging dat het ook in het echt moet kunnen. Wordt dit een self-fulfilling prophecy?
Gehaald? Nog even afwachten.
Conclusie
Wie Back to the Future 2 nu bekijkt, stuit op veel mooie technologie. Daarvan werd een deel geen werkelijkheid. De zelfstrikkende schoen is er bijvoorbeeld nog niet (al kondigde Nike deze wel aan), net zo min als kunstorganen die je langer laten leven. Toch zijn veel technieken wel werkelijkheid geworden. De film wist de opkomst van slimme gadgets behoorlijk goed te voorspellen… of misschien zelfs te veroorzaken.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder:
- Back to the future-schoenen dit jaar in de schappen
- De top 15 uitgekomen voorspellingen uit sciencefictionfilms
- Tijdreizen in Hollywood
- Kun je sneller vliegen dan het licht?