De eerste Ethiopisch astronaut in de ruimte is slechts een kwestie van tijd, zegt Solomon Belay Tessema, de man achter het ruimteprogramma van het land. ‘Met wetenschap en technologie kunnen we de armoede terugdringen.’
Een ruimteprogramma in Ethiopië, is dat wel nodig?
‘Een ruimteprogramma is zeker geen luxe. Het is de sleutel tot de ontwikkeling van wetenschappelijk denken en bijvoorbeeld het verhogen van de productiviteit van de landbouw en daarmee het veiligstellen van de voedselvoorziening. Ruimtetechnologie is belangrijk in vele opzichten: satellieten worden bijvoorbeeld gebruikt voor milieuvraagstukken en watermanagement, rampenbestrijding, het verzamelen van meteorologische data en het verbeteren van communicatie. Een ruimteprogramma is dus een onmisbaar onderdeel van duurzame ontwikkeling.’
‘De enige manier om de armoede terug te dringen is onze agrarische economie hervormen door middel van wetenschap en technologie, daar ben ik van overtuigd. China begon in 1952 een ruimteprogramma en India in 1954. Was dat ook overbodige weelde?’
Er is een observatorium geopend op de berg Entoto, nabij Addis Abeba. Waar wordt dat voor gebruikt?
‘Met de twee telescopen van het observatorium onderzoeken we de eigenschappen van onder meer variabele sterren en dubbelsterren. Een ander doel van dit observatorium is onderzoek en onderwijs in sterrenkunde en technologie. Een beter begrip van het heelal stimuleert de wetenschappelijke kennis in onze maatschappij. Het observatorium is tevens het hoofdkwartier van het Ethiopische ruimteprogramma.’
Is lichtvervuiling geen probleem? Het observatorium ligt dicht bij een grote stad.
‘Door de groei van Addis Abeba wordt lichtvervuiling mogelijk een probleem in de komende tien jaar. Daarom onderzoeken we of de bergen rond Lalibela, een stad in het noorden van het land, een geschikte plek zijn om een grote optische en radiotelescoop neer te zetten. De verwachting is dat het een van de grootste telescopen ter wereld wordt, maar de beslissing wordt pas genomen als de resultaten van de tests van het terrein er zijn.’
Er zijn al aardig wat grote telescopen in de wereld. Hebben we er echt nog meer nodig?
‘Het doel van een astronomisch observatorium is niet alleen om de hemel te bestuderen, maar ook om de onderzoeks- en trainingscapaciteit uit de breiden, de ruimte-industrie te stimuleren en een sterke internationale samenwerking op te bouwen. Afrika kan niet tot het einde der tijden afhankelijk blijven van de technologie en het menselijk kapitaal van ontwikkelde landen; we moeten onszelf ontwikkelen. Een sterke infrastructuur in Afrika is in het belang van de wereld.’
Welke langetermijnambities heeft Ethiopië voor de ruimtevaart?
‘We willen een van de toonaangevende landen zijn in de Afrikaanse ruimtevaart en -industrie. Ik weet zeker dat nog tijdens mijn leven de eerste Ethiopische astronaut de ruimte in gaat.’
Sterrenkundige Solomon Belay Tessema is directeur van het Entoto Observatory and Research Center in de buurt van Addis Abeba, Ethiopië. Hij overtuigde de Ethiopische regering om een eigen ruimteprogramma op te zetten. Het project ging in augustus 2015 van start.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Meer lezen: