De demografische ontwikkelingen zijn zonder meer bedreigend voor onze kennisinfrastructuur, aldus prof dr Rob Reneman op 13 mei bij zijn afscheid als president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Het aantal geboren kinderen per vrouw ligt in meer dan twintig landen in Europa ver beneden de 2,1 dat nodig is voor een evenwichtige bevolkingsaanwas.

De natuurlijke instroom zal volgens de aftredende KNAW-president achterblijven. Daardoor worden de ontwikkelde landen elkaars concurrent bij het aantrekken van studenten en onderzoekers in opleiding. “Duitsland beschikt thans reeds over 26 Max-Planck-toponderzoeksscholen voor de opleiding van jonge onderzoekers, waarvan gemiddeld 60% uit het buitenland afkomstig is”, waarschuwt Reneman, die pleit voor het aantrekken van meer buitenlands talent.
Ook prof dr Willem Levelt, de nieuwe KNAW-president, vraagt zich af waarom Nederland niet veel actiever buitenlands talent aantrekt. Daarvoor moeten volgens hem hoogwaardige internationale onderzoekersopleidingen worden ingericht. Levelt, zelf afkomstig van het gerenommeerde Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek in Nijmegen: “We liggen op dat punt fors achter bij Duitsland, om van het Verenigd Koninkrijk nog maar te zwijgen.”

Jos van den Broek