Dino-fanaten zullen teleurgesteld zijn. Het lijkt erop dat Jurassic Park in het echte leven nooit mogelijk zal zijn. Uit onderzoek naar de houdbaarheidsdatum van DNA blijkt dat dino-DNA allang is vergaan.
Zo’n 6,8 miljoen jaar. Dat is volgens paleogenetici Morten Allentoft en Michael Bunce de maximale tijd dat DNA kan bestaan. Om tot deze conclusie te komen, onderzocht het duo 158 botten van de uitgestorven vogelsoort moa. Het materiaal was tussen de 600 en 8000 jaar oud en kwam uit een klein gebied, waardoor de botten onder vergelijkbare omstandigheden bewaard waren gebleven.
Dat DNA afbreekt was alom bekend. Mettertijd breken de verbindingen tussen nucleotiden, die de bouwstenen voor DNA vormen. Wat echter nog onbekend was, was de precieze snelheid waarmee dit gebeurt. Uit het onderzoek van Allentoft en Bunce blijkt dat na 521 jaar de helft van de nucleotiden-verbindingen zijn verbroken. Van de overgebleven helft vergaat weer 50% gedurende de volgende 521 jaar, zodat er dan een kwart van het oorspronkelijk materiaal over is. Nog eens 521 jaar later resteert slechts een achtste van het DNA, enzovoorts.
Al met al duurt het 6,8 miljoen jaar voordat de laatste verbindingen breken. Simon Ho, evolutionair bioloog aan de universiteit van Sidney, meldt dat hiermee de kansen op een Jurassic Park in het echte leven verkeken zijn. ‘Het onderzoek bevestigt dat beweringen over insecten in een druppel amber, die dinosaurus-DNA met zich meedragen, incorrect zijn’, aldus Ho. Voor het merendeel van de paleologen komt dit niet als verrassing. Er bestond al een sterk vermoeden dat dino-DNA, dat nu zo’n 65 miljoen jaar oud zou zijn, de tand des tijd niet had doorstaan.
Barbara Gravendeel, die als expert op het gebied van ancient DNA werkt bij Naturalis in Leiden, zet wel een kleine kanttekening bij het onderzoek. ‘Het is zeker een goed onderzoek. Het gaat om een grote hoeveelheid materiaal, uit een mooie tijdreeks, die dicht bij elkaar gevonden is. Maar de vraag is of het onderzoek naar moa’s ook direct wat zegt over genetisch materiaal van andere soorten’, waarschuwt de onderzoekster.
Wel biedt het onderzoek nieuwe inzichten in materiaal dat misschien nog gevonden kan worden. ‘Het record van de oudste gevonden DNA kan verbroken worden. Die is momenteel ongeveer 800.000 jaar’, aldus Gravendeel.
Ans Hekkenberg
Afbeelding: Wikimedia Commons