Is het mogelijk om landen tegen de zee te beschermen met duurzame en natuurlijke oplossingen in plaats van dijken? Bas Borsje, onderzoeker op het gebied van ecologische kustverdediging, houdt zich bezig met kwelders, mangrovebossen en andere duurzame manieren om onze voeten droog te houden.
‘In bijna alle kustgebieden op de wereld worden op dit moment ‘harde’ constructies, zoals dijken en dammen, als bescherming tegen overstromingen gebruikt,’ zegt Bas Borsje (1983) van de Universiteit Twente. ‘Het probleem van deze constructies is dat ze statisch zijn, terwijl het klimaat steeds dynamischer wordt. De zeespiegel stijgt en stormen zijn steeds heftiger.’ Er moet naar andere oplossingen gezocht worden.
Mangrovebossen en kwelders
De aanleiding om naar natuurlijke oplossingen te kijken, waren de orkanen Katrina, die in 2005 huishield en Sandy in 2012. ‘Men kwam er toen achter dat de schade in gebieden waar mangrovebossen door menselijke invloed verwijderd waren, veel groter was dan daar waar deze bossen nog wel bestonden,’ zegt Bas Borsje. Dankzij zijn onderzoek naar de mogelijkheden van natuurlijke beschermingen is hij een van de vijf finalisten van New Scientist Wetenschapstalent 2016.
De finale van New Scientist Wetenschapstalent 2016 vindt donderdag 22 september plaats tijdens het evenement New Scientist Live: Brein in Hotel Casa 400, Amsterdam.
Tijdens die avond spreken ook hersenwetenschappers Erik Scherder, Iris Sommer en Alexander Sack over de actuele stand van zaken in de neurowetenschap. Bestel hier je tickets.
In 2015 ontving Borsje de Veni-beurs voor onderzoek naar manieren om ‘zachte en toch veilige’ natuurlijke technieken toe te passen in Nederland. Een aantal dijkgebieden voldoet namelijk niet meer aan de veiligheidseisen. Hier krijgen Borsje en andere onderzoekers nu de mogelijkheid om kwelders aan te leggen. Kwelders zijn begroeide stukken land die voor een dijk liggen. Bij hoogwater komen deze gebieden onder water te staan. Het water dat over een kwelder loopt verliest veel van zijn kracht, waardoor er minder sterke dijken nodig zijn.
Met de voeten in het zand
Voor de aanleg van de kwelders worden eerst computermodellen gemaakt om de interactie tussen stroming en vegetatie te voorspellen. De technieken die bedacht zijn op de universiteit worden vervolgens getest. Binnenkort wordt de eerste kwelder aangelegd bij de Waddenzee. Later volgt, als alles goed gaat, de Oosterschelde. Borsje is niet alleen betrokken bij het modelleren, maar ook bij de aanleg en het onderhoud. ‘Op die manier werk ik niet alleen aan theoretisch ideeën, maar sta ik ook met mijn voeten in het zand.’
‘Ik denk dat het belangrijk is dat de nieuwe generatie wetenschappers niet alleen onderzoek doet en vertelt welke richting de maatschappij op moet, maar dat ze ook dingen aanleggen,’ zegt Borsje. ‘Er gaat dan natuurlijk wel eens wat mis, maar je leert er veel meer van dan wanneer je alleen modellen opstelt.’
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder: