Rosetta is geland op komeet 67P en heeft haar instrumenten uitgeschakeld. Daarmee is de ruimtemissie definitief beëindigd. De landing verliep voor zover bekend als gepland.
Rosetta maakte haar laatste foto toen ze slechts 51 meter verwijderd was van het komeetoppervlak. Dat is even hoog als bijvoorbeeld de watertoren van Aalsmeer. In de loop van de middag worden nog meer foto’s verwacht.
De landing was om 12:39 Nederlandse tijd, maar werd pas om 13:19 bekend. Rosetta’s laatste signaal deed er namelijk 40 minuten over om vanaf de komeet bij aarde aan te komen.
Missie volbracht #CometLanding pic.twitter.com/klEpxPgxSP
— ESA Rosetta Mission (@ESA_Rosetta) 30 september 2016
Rosetta landde met een snelheid van 90 cm per seconde – zo’n 3 kilometer per uur. We zullen nooit weten waar en hoe ze precies geland is, omdat alle instrumenten op het moment van de zachte crash waren uitgeschakeld. Mogelijk stuiterde het ruimtevaartuig nog een paar keer op de komeet, zoals lander Philae twee jaar geleden deed.
Steen van Rosetta
Het einde van Rosetta betekent niet dat het werk klaar is. Wetenschappers zijn de komende decennia nog bezig met het verwerken van de data.
Bovendien heeft ruimtevaartuig zelf ook nog een functie. Ze draagt namelijk een schijf met zich mee met daarop een tekst in duizend verschillende aardse talen, als ode aan de Steen van Rosetta. De schijf zit veilig weggestopt in het ruimtevaartuig. De tekst, die op de nikkelen schijf geëtst is, is leesbaar met een microscoop. Dit betekent dat toekomstige mensen of aliëns geen specifieke apparatuur nodig hebben om die te lezen.
Vrije val
Donderdagavond om iets voor negen uur werd het ruimtevaartuig Rosetta in vrije val gebracht. Ze bevond zich op dat moment op 19 kilometer hoogte boven komeet 67P. Omdat de zwaartekracht van de komeet niet erg sterk is, duurde de hele val maar liefst 15 uur.
Tijdens de afdaling werden de instrumenten waarmee Rosetta de komeet bestudeerde één voor één uitgeschakeld om energie te besparen. De eerste die eraan moesten geloven, waren COSIMA, MIDAS en VIRTIS.
COSIMA ving stofdeeltjes die om de komeet heen zweefden en bestudeerde de samenstelling daarvan. MIDAS onderzocht ook stofdeeltjes in de directe omgeving van de komeet. Hiervoor gebruikte hij atoomkrachtmicroscopie, een techniek waarmee de afmetingen en de oppervlakstructuur van de stofdeeltjes bekeken kan worden. VIRTIS was erop gericht de kern en de coma (de gaswolk om de kern heen) van 67P te bestuderen.
De laatste plaatjes
Tot op 300 meter hoogte werden er nog goede foto’s gemaakt door de camera OSIRIS. Met een beetje geluk onthullen die foto’s prachtige details van het oppervlak van de komeet.
Rosetta’s resultaten
De komeetlander Philae, die met Rosetta meereisde, kwam in november 2014 niet neer zoals de onderzoekers gepland hadden. Ze stond in de schaduw, waardoor ze haar batterij niet kon opladen. Bovendien stond ze niet recht.
Toch heeft de lander metingen kunnen doen waaruit bleek dat de komeet een brosachtige structuur heeft en dus grotendeels uit lucht bestaat. Daarnaast bleek er veel minder ijs op de komeet voor te komen dan werd gedacht. Ook analyseerde Philae het stof op de komeet. Hierbij werden, onder andere, vier niet eerder ontdekte complexe koolstofmoleculen gevonden.
De analyses zijn nog lang niet klaar. Slechts een paar procent van de data is inmiddels op aarde verwerkt. Wetenschappers zullen nog tientallen jaren nodig hebben om alle gegevens van de missie door te spitten. Hoewel de metingen korter en minder nauwkeurig waren dan de onderzoekers gehoopt hadden, heeft de missie dus toch veel informatie over de komeet opgeleverd.
Het geplande pad dat Rosetta aflegt voor de crash:
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder:
- Mogelijk geen contact met Philae door verschuiving
- Philae is wakker
- Rosetta’s Philae landde drie keer op komeet
- Liveblog: Rosetta’s Philae geland op komeet
- Komeet van Rosetta werpt stoflaag af
- Water op komeet 67P is anders dan op aarde
- Live-blog: Rosetta’s rendez-vous met een komeet
- 7 vragen over de resultaten van komeetlander Philae
- Komeetlander Philae is gevonden