De komst van water op aarde is in mysteriën gehuld. Een veelgebruikte theorie stelt dat ijzige meteorieten het 4,5 miljard jaar geleden hebben bezorgd, toen het merendeel van onze planeet en zijn kern zich al hadden gevormd. Een nieuwe analyse van meteorieten impliceert nu dat het vochtige spul al veel eerder aanwezig was.
Als meteorieten water naar de aarde zouden hebben gebracht nadat de kern was gevormd, zouden die sporen in de mantel hebben achtergelaten. Meteorieten bevatten namelijk isotopen van het element ruthenium. ‘Rutheniumisotopen zijn stabiel’, zegt Katherine Bermingham van de universiteit van Maryland. ‘Dat betekent dat ze als vingerafdruk kunnen dienen.’ Die vingerafdruk openbaart zich als een isotopenverhouding in de aardmantel die gelijk is aan de verhouding binnen meteorieten.
Wetenschappers van de universiteit van Münster in Duitsland bestudeerden de Tagish Lake-meteorieten, die in januari 2000 in Canada neervielen. Ze vergeleken de rutheniumisotopenverhouding in deze meteorieten met de verhouding in de aardmantel.
De verhoudingen bleken volstrekt niet overeen te komen (Nature, DOI: 10.1038/nature21045). ‘We kunnen een late waterbezorging uitsluiten’, zegt onderzoeker Mario Fisher-Gödde. Wel kunnen meteorieten nog altijd het water in een eerder stadium hebben bezorgd – zo’n 30 tot 50 miljoen jaar na het ontstaan van het zonnestelsel, toen de aardkern nog niet volledig was gevormd.
Reacties in de aardmantel
Alok Jha
€22,50
Bestel in onze webshop
Planeetwetenschapper Lydia Hallis van de universiteit van Glasgow concludeerde eerder op basis van waterstofisotopen dat het aardwater mogelijk deel uitmaakte van de oorspronkelijke stofwolk waaruit de planeet is ontstaan. ‘Deze conclusie is in lijn met ons onderzoek. Het water op aarde moet tijdens de planeetvorming zijn bezorgd, niet erna’, zegt ze. ‘Bovendien blijkt hieruit dat kometen geen grote rol kunnen hebben gespeeld als late bezorgers van materiaal op aarde.’
Ander recent onderzoek gaat nog een stap verder. Volgens wetenschappers van de universiteit van Saskatchewan in Canada is water mogelijk ontstaan uit chemische reacties in de aardmantel zelf. Ze baseren hun conclusie op simulaties van reacties in de aardmantel tussen vloeibaar waterstof en het mineraal kwarts. Het is echter nog onduidelijk of al het water op aarde op deze manier kan zijn ontstaan, of slechts een deel ervan.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder: