Canberra (Aus) – De Spaanse griepepidemie werd veroorzaakt door een recombinant griepvirus. Dat was wat deze ziekte zo dodelijk maakte.
De uitbraak van de Spaanse griep in 1918 leidde tot de ernstigste epidemie uit de wereldgeschiedenis. Deze virusziekte, die tot 1919 woekerde over de hele wereld, kostte tussen de twintig en veertig miljoen mensen het leven. Wetenschappers van de Australian National University (ANU) ontdekten nu pas wat de aanleiding was voor deze uitbraak en waarom de ziekte zo dodelijk was.
De Spaanse griep leidde tot de ernstigste epidemie uit de wereldgeschiedenis.
Niemand heeft het virus ten tijde van de epidemie geïsoleerd en bewaard. Men dacht dan ook lang dat het virus voor de wetenschap verloren was. In 1997 wisten Amerikaanse onderzoekers echter virusmateriaal te isoleren uit het lichaam van een Inuitvrouw die aan de griep was overleden, en die in de permafrost van Alaska bewaard was gebleven. De Amerikanen wisten de genenvolgorde van het virus te reconstrueren en vergeleken deze met het DNA van andere griepvirussen. Ze ontdekten echter niet wat het Spaanse griepvirus nu zo bijzonder maakte.
Dr Mark Gibbs en zijn collega’s van ANU stelden vast dat een van de genen van het virus recombinant was, oftewel ontstaan was door ‘kruising’ van genen van twee verschillende virussen. Ze konden achterhalen dat deze recombinatie even vóór de uitbraak van 1918 plaatsgevonden moet hebben. Eén van de oorspronkelijke virussen was een veelvoorkomend varkensvirus.
“De recombinatie vond plaats in het gen dat codeert voor haemagglutinine, een van de manteleiwitten van het virus”, aldus Dr Gibbs. “Ons immuunsysteem kan virussen met zo’n verandering in het oppervlak niet herkennen. Daarom was de ziekte zo virulent.”
Ons immuunsysteem herkent de eiwitmantel van het Spaanse griepvirus niet.
Nienke Beintema
