Knoxville, Tennessee (VS) – Bijna vier miljard jaar geleden, in de tijd dat het leven op Aarde ontstond, trof een enorm bombardement met ruimtepuin de Maan en de Aarde.


Voor haar promotie aan de universiteit van Tennessee onderzocht Barbara Cohen de leeftijden van maanmeteorieten. Tot haar begeleiders behoorde Timothy Swindle alsmede David Kring, een van de ontdekkers van de inslag nabij Mexico van een gigantische meteoriet op de grens van Krijt en Tertiair, zo'n vijfenzestig miljoen jaar geleden.
Astronauten verzamelden bij de Apollomissies in de jaren zeventig op de Maan allerlei stenen. Die gaven aan dat bijna vier miljard jaar geleden een grote zwerm van asteroïden en kometen het maanoppervlak moeten hebben bestookt, waarbij kraters ontstonden en rotsen tijdelijk smolten. Vanwege veiligheid en communicatiemogelijkheden landden de maanmissies destijds nabij de maanevenaar, op de zijde van de Maan die naar de Aarde is gericht. Zijn andere plekken op de Maan ook geteisterd door puin?
Cohen verzamelde met Kring en Swindle de belangrijkste gegevens. Ze bekeken met een speciale dateringstechniek vier maanmeteorieten – stenen die van het maanoppervlak zijn afgeslagen en een miljoen jaar later op Aarde terechtkwamen. Daaruit leidden ze af dat inderdaad de complete Maan destijds door het bombardement is getroffen. Sporen van eerdere inslagen ontbreken zelfs. Theoretische modellen die aannemen dat met een zekere regelmaat de kraters op de Maan en de andere binnenplaneten door inslagen ontstonden, kunnen hiermee op de helling. Barbara Cohen: “Toen we begonnen met het onderzoek, wilden we iets vinden dat ouder was dan 3,9 miljard jaar. We waren zeer verrast dat de inslagen allemaal wezen op 3,9 miljard jaar geleden.”

De Aarde vormt een nog groter doelwit dan de Maan. Volgens Kring zou de Aarde daardoor zeker tienmaal zoveel treffers hebben geïncasseerd. Daaronder waren grote jongens die kraters ter grootte van een continent konden slaan. Asteroïden zijn een waarschijnlijker bron van al het materiaal dan kometen. De aardatmosfeer moet daardoor zijn gevuld met silicaatdamp en de oceanen moeten zijn verdampt. Als er al leven op Aarde was, is het maar de vraag of het die hel kon doorstaan. “Hooguit een genetisch zeer primitieve organisme”, vertelt Swindle, “zoals die tegenwoordig nog in diepe gesteenten voorkomen”.

Erick Vermeulen