Ik ga een blog schrijven. Waarom? Omdat het kan. Ik ga parachute springen. Waarom? Omdat het kan. ‘Omdat het kan’ is inmiddels een van de meest gehoorde redenen geworden om iets te gaan doen.
De eerste keer dat de gevleugelde uitspraak te horen was, was misschien wel in de jaren twintig van de vorige eeuw. George Mallory antwoordde toen op de vraag waarom hij de Mt. Everest wilde beklimmen: ‘Because it’s there.’
En waarom zou het ook geen goede reden zijn? Waarom moet er een hoger doel zijn? Waarom zou iets een weldoordachte overweging moeten zijn? Ik ben blij dat het inmiddels geaccepteerd is. Zonder ‘omdat het kan’ had ik enkele dingen uit mijn leven niet gedaan, omdat ik er domweg geen betere reden voor zou weten. Voorbeeld: mijn hoofd kaalscheren. 1,5 liter bier adten. Plassen op het laagste punt in Death Valley. 200+ km/u rijden in Duitsland. 11 landen bezoeken in 16 dagen. Het leven zit vol met dingen en dingetjes die alleen maar te doen zijn omdat je ze kúnt doen. En als je ze dan doet, dan hoor je daar tegenwoordig niemand meer over.
Wetenschappelijke verklaring
Maar waarom is het dan zo moeilijk om ‘omdat het kan’ als wetenschappelijke verklaring te zien? Ik zie ‘omdat het kan’ als een simpele uitleg van de evolutietheorie. Waarom zijn er zoveel verschillende dieren en planten, levensvormen en adaptaties? Omdat het kan. De natuur legt individuen en soorten een bepaalde beperking op en ze gaan er op de meest bizarre manieren mee om. En dat allemaal, omdat het kan. Want wat niet kan, gebeurt niet. En binnen de grenzen van de beperkingen kan dan dus alles. Dus alles wat je om je heen ziet is er echt omdat het kan.
Maar dit feit ontgaat helaas velen. ‘Het is allemaal zo complex, daar moet wel een God bij betrokken zijn.’ ‘Er is een soort hoger doel wat wij en andere diersoorten nastreven.’ Je kan het zo gek niet bedenken of het moet de diversiteit en het bestaan van het leven op aarde verklaren. Maar het simpele feit dat een geit bestaat omdat hij tot dan toe alles heeft gedaan ‘omdat het kon’ – en dat zal blijven doen totdat wat hij kan en wat hij moet niet meer overlappen en de soort uitsterft – dat gaat er niet in. Jammer. Want net als bij parachutespringen is het evolueren van vleugels gewoon geniaal en het is geniaal om geen enkele andere reden dan ‘omdat het kan’.
Mocht er nog iemand moeten promoveren binnenkort wil ik hem/haar graag de volgende stelling aanbieden: ‘’Omdat het kan’ is de makkelijkste verklaring als het gaat om iets doen, maar het is de moeilijkste als het gaat om iets begrijpen.’ Waarom? Gewoon. Omdat het kan.