Zoals er na verkiezingen vrijwel geen verliezers zijn, geldt dat ook bij het bekendraken van de nieuwe ranglijsten van universiteiten. In ieder geval krijg ik deze indruk als ik enkele trotse persberichten zie langskomen. Lang niet alle universiteiten reageren er echter op als zo’n ranking wordt bekendgemaakt.
Ik ben daarom alle websites van Nederlandse universiteiten afgegaan. Melden ze hun ranking of niet? En zijn ze blij? Daarbij het ik gezocht naar berichten over twee prestigieuze rankings, de Academic Ranking of World Universitities ofwel Shanghai-ranking die in augustus werd gepubliceerd, en de QS-World University Ranking van half september.
Deze rankings verschillen in criteria en toegepaste weegfactoren waardoor universiteiten op de ene ranking totaal anders kunnen scoren dan op de andere. Dat relativeert elke uitslag natuurlijk. Een universiteit met een beperkt studie-aanbod kan overigens laag scoren, maar toch excelleren op de aanwezige vakgebieden. De ARWU kijkt vooral naar de wetenschappelijke output en een Nobelprijswinnaar verschaft zijn universiteit een flinke bonus in de score. De QS-ranking, door het bedrijf Quacquarelli Symonds, werd van het begin in 2004 tot en met 2009 samengesteld met het tijdschrift Times Higher Education, maar dat blad stapte toen over naar Thomson Reuters voor een ranking met een andere methodologie, met een geringere voorkeur voor natuurwetenschappen boven sociale wetenschappen. Die ranking publiceert Times Higher Education in het voorjaar.
Hollandse scores in de Shanghai-ranking
Na bekendmaken van de Shangrai-ranking meldt de Universiteit Utrecht trots dat ze voor het tiende opeenvolgende jaar de beste universiteit van Nederland is, op plaats 53. Dat is overigens een geringe daling ten opzichte van vorig jaar. Universiteit Leiden gaat er prat op van de Nederlandse universiteiten de een na hoogste score te hebben gehaald. De Universiteit van Amsterdam ziet zichzelf ergens tussen 101 en 150 terug, maar meldt dat in twee vakgebieden en drie vakgroepen de top 100 is gehaald. Radboud Universiteit staat op 138, en dat scheelt volgens deze universiteit weinig met vorig jaar (135) en maakt ze in de ranking de zevende Universiteit in Nederland.
Drie andere universiteiten die tussen 101 en 150 in de Shanghai-ranking staan, doen er het zwijgen toe, namelijk de VU in Amsterdam, de Rijksuniversiteit Groningen en Wageningen Universiteit, en met een score tussen 151 en 200 blijft het ook stil bij de Erasmus Universiteit Rotterdam. Evenmin geeft de TU Delft (tussen 201 en 300) ruchtbaarheid aan de score, maar de website van Maastricht University meldt dat deze universiteit haar plek in de top 300 heeft behouden. De twee Noord-Brabantse universiteiten TU Eindhoven (301-400) en Universiteit Tilburg (401-500) melden niets. Daar kan ik inkomen. De Universiteit Twente tenslotte, die zichzelf ergens tussen 301 en 400 terugvindt, schaamt zich nergens voor – en dat hoeft ook niet – en geeft op de website een eerlijk oordeel over zijn score: ‘weer laag’.
Hollandse scores in de QS-ranking
Bij de QS-ranking kan de Universiteit van Amsterdam melden dat hij van alle Nederlandse universiteiten de hoogste score heeft gehaald, 62. Ditmaal lees ik op de website van de Utrechte universiteit (85) niets over de ranking. De Leidse Universiteit is wel tevreden, die gaat acht plaatsen omhoog en is in de QS-ranking op plaats 75 opnieuw de tweede Nederlandse universiteit. De Erasmus Universiteit Rotterdam scoort vooral in de vakgebieden sociale wetenschappen en management, en levenswetenschappen en geneeskunde. We staan in de top 100, zo luidt het daar (ofwel plaats 99). Maastricht is blij met een stijging naar plaats 107 wat de Limburgse universiteit in deze ranking de vierde universiteit van Nederland maakt. De Rijksuniversiteit Groningen ziet zichzelf alweer stijgen. Nu staat die op 109, nadat hij eerder op respectievelijk 115, 120 en 138 stond.
Universiteit Twente noteert ‘een verbetering’ van twee plekken (224) en de Radboud Universiteit ‘een lichte stijging’ (van 138 naar 136). TU Delft (103), TU Eindhoven (158), Wageningen Universiteit (166) en Vrije Universiteit (177) doen er het zwijgen toe, evenals de Universiteit Tilburg (ergens tussen 401-en 500). Toch hadden ze in Wageningen best wel trots mogen zijn op hun score bij milieuwetenschap, wereldwijd staan ze daarvoor in de QS-WUR op 23. Ze hadden het kunnen melden, maar misschien ligt het ambitieniveau wel veel hoger. Datzelfde geldt denk ik voor de TU Delft, die bijvoorbeeld bij civiele techniek ook op plek 23 staat.
Disclaimer: De persberichten en nieuwsberichten op websites van alle universiteiten zijn voor deze analyse onderzocht. Mochten berichten over de rankings op die websites elders verscholen zijn, dan verneem ik dat graag.
