Op een avond gevuld met wetenschap, die in het teken van de Nobelprijs stond, maakte Ben Feringa gisteren bekend dat rechtsfilosoof Bastiaan Rijpkema het New Scientist Wetenschapstalent 2017 is. ‘Ik vond het al een eer dat de universiteit mij aangedragen had. Doordringen tot de finale was geweldig, maar dat ik gewonnen heb overtreft alles’, reageerde de verraste winnaar.
In De Kleine Komedie in Amsterdam stroomde de zaal gisteravond vol met liefhebbers van de wetenschap. New Scientist-hoofdredacteur Jim Jansen opende de feestelijke avond in de intieme sferen van het theater. Naast vijf jonge wetenschappers die genomineerd waren voor de prijs, zouden drie Nobelprijswinnaars aan het woord komen; twee via video-interviews en laureaat Ben Feringa verscheen in levenden lijve op het podium. Als vrolijke afwisseling namen auteurs Martijn van Calmthout en Jelle Reumer alle Nederlandse Nobelprijswinnaar met de zaal door.
Interviews met laureaten
In een video-interview vertelt François Englert met zijn charmante accent over het voorspellen van het higgsdeeltje. Als redacteur Yannick Fritschy vraagt of hij een bekend man is in Brussel, haalt Englert verlegen zijn schouders op. Vertederd gelach klinkt uit de zaal als Englert geen woorden kan vinden als reactie op de opmerking dat één van de bollen van het Atomium in Brussel zijn naam draagt.
Ondanks de zware materie, weet ook het video-interview met Gerard ’t Hooft de zaal aan het lachen te krijgen. ‘Na een presentatie in Bologna applaudisseerde het publiek zó uitbundig. Ik wist wel dat ik een goed praatje had gehouden, maar zo goed was het nu ook weer niet’, vertelt ’t Hooft aan redacteur George van Hal. ‘Het hele publiek wist dat ik de Nobelprijs had gewonnen, maar ik wist zelf nog van niets.’
Nano-onderzeeërtjes
‘Wat een eer om te spreken tussen al dat jonge talent’, begint Nobelprijswinnaar Ben Feringa zijn praatje. Feringa sprong van zijn jeugd als boerenzoon, naar de techniek achter zijn moleculaire fourwheeldrive, van adviezen aan de nieuwe garde naar zijn held Leonardo da Vinci. En soms verdween hij even tussen de coulissen, maar de zaal volgde hem bij elke sprong.
‘Volg je dromen. Geef niet te snel op. Heb zelfvertrouwen. Ontdek waar je energie van krijgt en hoe hoog je de lat kan leggen’, luidt het advies van scheikundige. Ook zijn lat ligt weer hoog. Met zijn team werkt hij aan nano-onderzeeërtjes die onder meer ingezet kunnen worden om medicijnen door de bloedbaan te leiden. Via een schakelaartje worden de werkzame stoffen alleen afgegeven op de plaats waar het nodig is. ‘Ik stop alleen met wetenschap als er ijs ligt’, zegt de hoogleraar uit het noorden, ‘dan ga ik schaatsen.’
Verscheidenheid
‘Nederland doet het goed met 23 Nobelprijzen’, leerden Van Calmthout en Reumer ons, ‘maar de Faeröereilanden staan aan de top met één Nobelprijs op 50.000 inwoners.’ Het publiek leerde nog veel meer gisteravond; we moeten energie vervoeren, van kou val je af, horen doe je niet met je oren en bacteriën kun je TNT voeren.
‘De gekozen president van de Verenigde Staten gaf van te voren aan zich bij verlies niet neer te leggen bij de uitkomst van de verkiezingen. De president van Hongarije heeft de laatste serieuze oppositiekrant gesloten en in Nederland wil de Partij voor de Vrijheid de godsdienstvrijheid van één geloof afschaffen’, somde rechtsfilosoof Bastiaan Rijpkema op, waarmee hij de actualiteit van zijn onderzoek aangaf. ‘De democratie draagt de ingrediënten voor zijn eigen ondergang bij zich.’
Prijsuitreiking
Met een ijzersterk betoog weet Rijpkema het publiek voor zich te winnen. En niet alleen het publiek, ook de vierkoppige jury was onder de indruk van zijn werk. ‘Het kiezen ging niet snel of makkelijk’, geeft jurylid Melanie Peters van het Rathenau instituut aan. ‘We hebben niet alleen naar het talent van de jonge wetenschappers gekeken, maar ook naar hoe ze dat talent hebben ingezet en ontwikkeld.’
Als Feringa de gouden envelop opent, is het officieel: Rijpkema is het New Scientist Wetenschapstalent 2017. Met een cheque van 2500 euro, een trofee, champagne en bloemen staat het talent te stralen op het podium.
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder: