In het wetenschapscasino op Lowlands Science mag je je uitleven met dobbelstenen terwijl er ondertussen onderzoek wordt gedaan. Thijs Verwijmeren (Radboud Universiteit) bekijkt namelijk samen met collega Tjits van Lent hoe mensen zich gedragen tijdens een gokspel.
Waarom onderzoeken jullie gedrag in een casino?
‘Gedrag in een casino kan een goede afspiegeling zijn van ons dagelijks gedrag. In ons casino bestuderen we hoe de aanwezigheid van anderen ons gokgedrag beïnvloedt. We gedragen ons anders als er mensen aanwezig zijn dan als we alleen zijn. Meer kan ik hier helaas niet over zeggen, want dan verklap ik te veel.’
Maar is dit gedrag dat we bij anderen vertonen goed?
‘Dit gedrag kan zowel positieve als negatieve effecten hebben. Aan de ene kant gaan we ons pro-socialer gedragen. We helpen iemand bijvoorbeeld met het bereiken van een doel. Dit pakt in de meeste gevallen positief uit. Aan de andere kant voelen we minder verantwoordelijkheid in de aanwezigheid van anderen, wat kan leiden tot minder actiebereidheid. Het is nog onbekend hoe dit beslissingen kan beïnvloeden die met kans en onzekerheid te maken hebben. De vraag is of we nu juist meer of minder risico gaan nemen.’
Gedraag jij je anders wanneer er anderen bij jou in de buurt zijn?
‘Soms denk ik als ik alleen ben: ik heb helemaal geen zin om tanden te poetsen. Dan doe ik dat weleens niet. Maar als ik nog iemand ga zien, poets ik mijn tanden wel. Als je weet dat anderen je kunnen zien, ga je je meer aan sociale normen en regels houden. Om vier uur ’s nachts zal je eerder doorrijden bij een rood licht als er niemand staat dan als er wel iemand is.’
Dus als je wilt dat mensen zich beter gedragen, moeten er andere mensen in de buurt zijn?
‘Onderzoek laat zien dat je voor beter gedrag geen echte ogen nodig hebt. Als je bijvoorbeeld grote ogen uitprint en die boven een collectebus hangt, zullen mensen meer doneren. Mensen voelen zich dan toch bekeken.’
Kun je bij dit casino ook echt geld verdienen?
‘Geen geld, maar je kunt wel merchandise winnen. Je mag iets uitzoeken bij een Lowlands-verkooppunt.’
Meer Lowlands Science: