Al vroeg in 2019 zal de wereld een vervelend record neerzetten. Het wereldwijde olieverbruik zal dan voor het eerst honderd miljoen vaten per dag passeren – en dit verbruik zal daarna alleen maar stijgen.

Om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 °C moet de uitstoot van broeikasgassen gaan dalen. En snel ook, zo waarschuwt het laatste VN-klimaatrapport van oktober 2018. Ondertussen neemt de uitstoot van broeikasgassen nog steeds toe. In 2018 steeg de uitstoot met 3 procent. Het ziet ernaar uit dat die stijging doorzet in 2019.

Vraag en aanbod

Natuurlijk groeit de hoeveelheid duurzame energie die we produceren snel. De wereldwijde vraag naar energie groeit echter sneller. Duurzame energiebronnen konden in 2017 slechts een kwart van de stijging van de energievraag aan volgens het International Energy Agency. Deze instantie voorspelt ook de mijlpaal van olieverbruik in dit jaar.

Met andere woorden: duurzame energie moet veel en veel sneller gaan groeien wil het de groei van fossiele brandstoffen een halt toe te roepen, laat staan ze te verdringen. Een dergelijke verandering vereist ofwel een massale toename in investeringen in duurzame energie, ofwel een hoge prijs voor koolstof om gebruik van fossiele brandstoffen te ontmoedigen. Geen van beide staat op de planning voor 2019.

Warm, warmer, warmst

Aangezien de uitstoot blijft groeien zal het CO₂-gehalte in de atmosfeer toenemen, zodat de opwarming van de aarde verder versnelt. Het zal dan ook geen verrassing zijn dat 2019 waarschijnlijk een van de warmste jaren ooit geregistreerd zal zijn, misschien zelfs wel het allerwarmste.

Of we dat record halen hangt af van de kracht van het klimaatfenomeen El Niño. Wetenschappers verwachten dat El Niño zich de komende maanden zal ontwikkelen. Daardoor verspreidt warm water zich over de oppervlakte van de Stille Oceaan, zodat wereldwijde temperaturen tijdelijk toenemen.

Een sterke El Niño maakte van 2016 het warmste jaar ooit; 2017 en 2018 waren iets koeler omdat er geen El Niño was. De El Niño van 2019 zal naar verwachting niet zo sterk of lang zijn als in 2016, dus misschien blijft 2016 voorlopig het lijstje warmste jaren aanvoeren.

CO₂-mijlpaal

Mogelijk bereikt ook het CO₂-niveau in 2019 een nieuwe mijlpaal. In 2018 was het wereldwijde gemiddelde CO₂-niveau iets meer dan 409 ppm (parts per million, deeltjes per miljoen). De afgelopen tijd steeg dat niveau met 2 ppm in normale jaren en 3 ppm in El Niño-jaren, toen wijdverbreide droogtes en bosbranden het CO₂-niveau verhoogde.

Afhankelijk van wat El Niño dit jaar in petto heeft, kunnen we in 2019 het gemiddelde jaarlijkse CO₂-niveau 410 ppm zien halen of zelfs overschrijden.