Chillen met je vrienden, genieten van toffe muziek: het leven is mooi op Lowlands. Toch is elk leven eindig, ook dat van Lowlandsbezoekers. Wat staat er op jouw bucketlist? Wat moet er met je Insta-account gebeuren als je overlijdt? Bij Erica Witkamp (Erasmus MC, Hogeschool Rotterdam) kunnen Lowlandsbezoekers het leven en de dood overdenken.
Ben je lekker in de festivalmodus, wil jij over de dood nadenken. Is dat niet stom?
‘Nee hoor. Natuurlijk schuurt dit onderwerp een beetje, maar nadenken over de dood gaat ook over het leven. We benaderen het op een vrolijke manier. Zo hebben we een before I die-wand, waar Lowlandsbezoekers hun bucketlist voor het leven kunnen opschrijven.
‘Er rust een taboe op, we vinden het eng om over doodgaan te praten. We kennen de dood vooral van games en films, maar als het in het echt gebeurt weten we vaak niet hoe we er mee om moeten gaan.’
Is Lowlands de plek om daar iets aan te doen?
‘Als je me dat een jaar geleden had gevraagd zou ik er ook nooit aan gedacht hebben. We zijn al zo’n vijfentwintig jaar bezig met onderzoek rond het levenseinde vanuit de zorg. Deze setting is helemaal nieuw voor ons. Lowlands biedt een mooie kans om te onderzoeken hoe jongeren met de dood bezig zijn, en verder met ze in gesprek te gaan. Juist jongeren zijn vaak lastig te bereiken als het over het levenseinde gaat.’
De gemiddelde leeftijd van Lowlandsbezoekers is 28. Dat is toch ook wel jong om over de dood na te denken?
‘Ik denk dat bijna elke festivalganger dichtbij iemand kent die is overleden. Leven en dood zijn voor iedereen relevant. Bovendien verandert er ook van alles nu ons leven zich grotendeels online afspeelt, iets dat nog sterker geldt voor jongeren. Daarom kun je bij ons een digitale wilsbeschikking starten. Geef je iemand toegang tot je Insta-account als je dood gaat? En tot je whatsapp? Vind je het oké als mensen daar een chatbot mee maken zodat men met je kan appen na je dood?
‘Uiteindelijk hopen we de resultaten van dit onderzoek weer terug te brengen naar de zorg. Bijvoorbeeld om dokters en verpleegkundigen een handvat te bieden om over die digitale nalatenschap in gesprek te gaan.’
Je kunt bij jullie onderzoek ook je eigen uitvaart oefenen. Hoe moet ik me dat voorstellen?
‘We hebben een kist waar je in kunt gaan liggen. En een katheder waar vrienden toespraken kunnen houden. We vragen ook welke muziek je wilt horen en die zetten we dan op. Als je dat wil kunnen we de ruimte afsluiten met een gordijntje.
‘Het lijkt me best eng hoor, dit is meer iets voor de thrillseekers. Ik vind wel dat ik het ook zelf moet doen. Maar ik denk dat ik de kist uitprobeer vóór het onderzoek echt begint.’