Uit experimenten blijkt dat een enkel plastic theezakje miljarden microplasticdeeltjes achterlaat in elk kopje. Tijd om dit soort zakjes vaarwel te zeggen?
Een Canadees team van wetenschappers stelde vast dat als je een plastic theezakje onderdompelt in water van 95 graden Celsius, daarbij circa 11,6 miljard microplasticdeeltjes vrijkomen. Dit zijn deeltjes met afmetingen tussen 100 nanometer en 5 millimeter.
‘Dat vinden we erg veel in vergelijking met andere voedingsmiddelen die microplastic bevatten’, zegt chemisch technoloog Nathalie Tufenkji van de Canadese McGill-universiteit. ‘Tafelzout, dat een relatief hoog microplasticgehalte heeft, bevat ongeveer 0,005 microgram plastic per gram zout. In een kop thee zit met 16 microgram per kopje duizenden keren meer plastic.’
Misvormde watervlooien
Het team van Tufenkji kocht vier verschillende theezakjes bij winkels en cafés in Montreal. Die sneden ze vervolgens open, wasten ze en dompelden ze onder in water van 95 graden Celsius. Vervolgens analyseerden de onderzoekers het water met elektronenmicroscopen en spectroscopie. Ook bekeken ze een aantal niet-opengesneden zakjes, om er zeker van te zijn dat het vrijkomen van microplastic niet het gevolg was van het opensnijden.
Om vast te stellen of de deeltjes die vrijkwamen uit de zakjes giftig waren, stelden Tufenkji en collega’s watervlooien bloot aan het besmette water. ‘De deeltjes doodden de watervlooien niet’, zegt Tufenkji. ‘Wel hadden ze meetbaar invloed op hun gedrag en leidden ze tot misvormingen.’
Daar voegt Tufenkji aan toe dat er meer onderzoek nodig is om mogelijke gevaren voor de menselijke gezondheid vast te kunnen stellen. In afwachting van uitsluitsel suggereert ze dat theedrinkers plastic theezakjes even links laten liggen. ‘Je kunt thee ook kopen in papieren zakjes of los, waar geen plastic verpakking aan te pas komt die je maar één keer gebruikt.’
Geen paniek
Klinisch farmacoloog en toxicoloog Daan Touw van de Rijksuniversiteit Groningen vindt echter dat Tufenkji niet onnodig paniek moet zaaien. ‘Dit soort deeltjes zijn een hot item; ze worden momenteel overal gevonden. Er zijn echter geen concrete aanwijzingen dat ze schadelijk zijn voor de mens.’
Wel onderkent Touw dat het in zijn algemeenheid goed is om minder plastic te gebruiken. ‘Als het al niet voor het milieu is – plastics zijn niet afbreekbaar – dan wel om onze grondstoffen niet uit te putten.’
Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Environmental Science & Technology.
