Soms is de simpelste verklaring ook de juiste. Twee controversiële dinosaurusskeletten dienden lang als bewijs dat Tyrannosaurus rex zijn omgeving deelde met een tweede, kleinere soort tyrannosaurus. Maar nu de gefossiliseerde beenbotten van de zogenaamde nieuwe soort opnieuw en in meer detail zijn bekeken, blijkt dat de minidino’s slechts tiener-T. rexen waren.
De twee skeletten, waarvan er eentje vrijwel compleet is, zijn aan het begin van het nieuwe millennium gevonden in gesteente van de Hell Creek Formation, die zich uitstrekt over de Amerikaanse staten Montana, Wyoming, North Dakota en South Dakota. De formatie leverde ook een aantal van de eerste T. rex-botten ooit op, vroeg in de twintigste eeuw.
Het completere exemplaar van de twee heeft als bijnaam Jane, het andere heet Petey. Samen met een andere kleine schedel die in 1942 is gevonden, zijn zij gebruikt door onderzoekers om een lans te breken voor een nieuwe soort dinosaurus genaamd Nanotyrannus: een soort T. rex, maar dan kleiner.
Ringen tellen
Naarmate onderzoekers gedetailleerdere analyses maakten van de exemplaren, leek het steeds waarschijnlijker dat de kleine roofdieren simpelweg jonge T. rexen waren, maar de onenigheid hierover verdween nooit helemaal. Het nieuwste onderzoek van Holly Woodward van de Oklahoma State-universiteit en haar collega’s zou nu zomaar eens de laatste nagel aan de doodskist van Nanotyrannus kunnen zijn.
Elk jaar is er een periode waarin de botgroei bij moderne gewervelden eventjes stopt. We weten niet precies waarom dit gebeurt, maar het resultaat is een ring in elk bot die laat zien wanneer de groei stopte, zegt Woodward. ‘Net zoals bij een boom kun je daardoor aan de ringen zien hoe oud een dinosaurus was.’
Adolescenten
Woodward en haar team telden de ringen in het dij- en scheenbeen van Jane en Petey. Ze ontdekten dat Jane op het moment van overlijden waarschijnlijk rond de 13 jaar oud was en Petey ongeveer 15.
Door fossielen zoals Sue, een van de grootste en compleetste T. rex-skeletten ooit gevonden, weten we dat T. rexen een leeftijd van ongeveer 30 jaar konden bereiken. Jane en Petey waren dus eigenlijk een soort adolescenten. Omdat ze zo jong zijn, is er geen reden om een compleet nieuwe soort in het leven te roepen om hun geringe afmeting te verklaren.
‘We kennen de T. rex als de reusachtige koning der dinosauriërs’, zegt Woodward. ‘Maar zo komen ze niet ter wereld. Tot nu toe wisten we nog niet veel over hun groei van babyformaat tot Sue-formaat.’ Met een lichaamslengte van iets meer dan de helft van de 12,3 meter van Sue beginnen deze jonge dino’s dit gat voor het eerst een beetje te vullen.