Heeft het wel zin om een elektrische auto aan te schaffen als de stroom toch opgewekt wordt door CO2-puffende energiecentrales? Ja. Zelfs met de huidige elektriciteitscentrales en productiemethodes veroorzaken elektrische auto’s wereldwijd minder broeikasgasuitstoot dan benzine- en dieselwagens. Dat concluderen milieuonderzoekers van onder meer de Radboud Universiteit Nijmegen.
Veelgehoorde kritiek op elektrische auto’s en warmtepompen is dat de benodigde stroom vaak uit vervuilende gas- en kolencentrales komt. Ook de productie van batterijen is niet erg groen. En uit warmtepompen lekt bijna altijd een beetje koelmiddel, wat een sterk broeikasgas is.
Toch blijkt dat, zelfs als al deze factoren worden meewogen, elektrische auto’s en warmtepompen minder broeikasgasuitstoot produceren dan hun tegenhangers die op fossiele brandstoffen werken. Dat geldt voor 95 procent van alle wereldwijd gereden kilometers en verwarmde woningen.
De hele keten
Om dit te controleren, analyseerden onderzoekers van de universiteiten van Nijmegen, Exeter en Cambridge de uitstoot die auto’s en verwarmingssystemen veroorzaken in 59 verschillende landen en regio’s. ‘We keken voor het onderzoek naar de hele keten van zowel de elektrische als de fossiele auto’s en warmtepompen’, zegt milieuwetenschapper Steef Hanssen van de Radboud Universiteit. ‘We nemen alles mee: de productie van alle materialen, de constructie, het transport van onderdelen en de productie en transport van de stroom en de brandstof. Zo komen we voor de auto’s op de totale broeikasgasemissie per gereden kilometer.’
De broeikasgasuitstoot verschilt per regio. Elk land kan namelijk een andere mix gebruiken van kolen-, gas-, kern- of hernieuwbare energiecentrales, waardoor de uitstoot voor de stroomproductie verschilt.
Efficiënte elektromotor
Het bleek dat bij de productie en het gebruik van elektrische auto’s en warmtepompen in 53 van de 59 regio’s nu al minder broeikasgassen vrijkomen dan bij die op fossiele brandstoffen. ‘In het geval van de auto’s komt dat gedeeltelijk doordat de omzetting van diesel of benzine naar beweging van de wielen niet erg efficiënt is’, zegt Hanssen. Een elektromotor is veel efficiënter.
Zo’n motor heeft natuurlijk wel stroom nodig, maar zelfs als die stroom uit gas- en kolencentrales komt, wint de elektrische auto in veel gevallen van een benzine- of dieselauto. Dat komt doordat de meeste elektriciteitscentrales efficiënt zijn in omzetten van fossiele brandstoffen in elektriciteit. Daarnaast is een deel van de elektriciteit nu al afkomstig van hernieuwbare bronnen of kernenergie. Netto komt de elektrische auto daarom vaak als beste uit de test.
In sommige regio’s, zoals in India, Bulgarije, Tsjechië, Polen en Estland, veroorzaakt de stroomproductie echter zoveel CO2-uitstoot dat een elektrische auto of warmtepomp daar viezer is. ‘Dat komt doordat ze daar veel van het vervuilende steenkool of bruinkool gebruiken in hun energiecentrales’, zegt Hanssen.
Maar voor 95 procent van de gereden kilometers en verwarmde huizen wereldwijd is elektrificatie, ook met de huidige elektriciteitscentrales, dus al een goed idee. Dat percentage zal in de toekomst, als de stroomproductie verder vergroent, alleen maar toenemen. Hanssen: ‘Als overheden nu besluiten om te beginnen met elektrificatie van vervoer en verwarming, dan krijgen ze daar geen spijt van.’
