Hoe komen wetenschappers tot dat ene inzicht dat het verloop van hun carrière bepaalt? Daarover vertellen ze in de rubriek Eureka, elk weekend in het AD, verzorgd door de redactie van New Scientist. Deze week: Josje Verhagen, onderzoeker bij de Universiteit van Amsterdam op gebied van tweetaligheid.
‘Taal is het meest fundamentele middel dat we hebben om te communiceren. Je hebt het bijna overal voor nodig. Van jongs af aan was ik gefascineerd door taal. Als kind vroeg ik continu aan mijn ouders de betekenis van woorden. Mijn liefde voor taal is altijd gebleven, niet om zelf actief te schrijven, maar abstract. Ik wilde meer weten over de structuren en systemen erachter.
Hoewel ik er geen harde cijfers voor heb, zegt mijn intuïtie dat tweetaligheid meer voorkomt dan pakweg twintig jaar terug, onder meer door de globalisering. Voor mijn onderzoek heb ik veel gelezen over en onderzoek gedaan naar tweetaligheid bij jonge kinderen. Dat heeft bij mij geleid tot het inzicht dat deze kinderen zich echt anders ontwikkelen dan eentaligen. Het verschil zit dieper dan alleen het feit dat de ene groep twee talen leert en de andere maar een.
Zo is er steeds meer bewijs dat tweetalige kinderen meer letten op de non-verbale gedragingen van een persoon in een gesprek. Tweetalige kinderen zijn er gevoeliger voor waar iemand naar kijkt als hij spreekt, of waar hij naar wijst. Deze kinderen gebruiken die informatie ook beter, om te begrijpen waar de spreker op doelt. Als je als kind van het ene op het andere moment moet overstappen van het Zweeds naar het Chinees, dan is alertheid op non-verbale signalen van groot belang.
Ik krijg soms de vraag van jonge ouders of ik tweetaligheid aanraad. ‘Spreek de taal van je hart’, is mijn devies. Dat is de taal die het beste bij je past, qua vocabulaire, nuances en manier van uiten. Dat is voor iedereen het meest comfortabel. En als dat dan leidt tot tweetaligheid bij een kind, dan is dat heel mooi meegenomen.’
