De grootste dieren die ooit over de aarde hebben gelopen behoorden tot de dinosaurussen. Volgens een nieuw onderzoek konden ze zulke kolossale afmetingen bereiken dankzij de aard van hun botten.

De grootste dinosaurussen aller tijden, zoals de plantenetende Argenitosaurus met zijn lange nek, waren meer dan 30 meter lang en wogen meer dan 50 ton. Daarmee waren ze veel groter dan alle op het land wonende zoogdieren. En de vleesetende Tyrannosaurus rex overtrof met zijn lengte van 12 meter en zijn gewicht van 8 ton met gemak de grootste ijsbeer – vandaag de dag de grootste carnivoor die op land leeft.

Doordat ze eieren legden in plaats van jongen levend te baren, konden dinosaurussen sommige van de beperkingen vermijden die de afmetingen van zoogdieren bepalen. Maar volgens een studie van biomedisch ingenieur Seth Donahue van de Universiteit van Massachusetts te Amherst en collega’s speelden de verschillen tussen botweefsel van zoogdieren en dinosaurussen ook een rol.

Unieke studie

De analyse richt zich op trabekel of trabecula, een sponsachtig materiaal dat vaak te vinden is aan het uiteinde van botten als het dijbeen. ‘Trabekel is een bijzonder lichtgewicht bouwmateriaal’, zegt Donahue.

Tot nu toe had nog niemand de eigenschappen van dit botweefsel bestudeerd in dinosaurussen. De focus op trabekel maakt de nieuwe studie uniek, zegt bio-ingenieur en werktuigbouwkundige Sandra Shefelbine van Northeastern University in Massachusetts, die niet bij het onderzoek betrokken was.

Minder dicht, maar even sterk

Door gedetailleerde scans van botweefsel te combineren met een rekenmethode genaamd de eindige-elementenmethode, stelden de onderzoekers vast dat trabekel in dinosaurussen anders in elkaar zit dan in zoogdieren. Het heeft een minder grote dichtheid, zonder minder sterk te zijn.

‘Ik denk dat deze bevindingen gevolgen hebben voor ons begrip van hoe dinosaurussen lichamen konden hebben die zoveel groter waren dan de lichamen van de huidige dieren’, zegt Donahue.

De analyse wekt ook de suggestie dat het nuttig kan zijn om naar dinosaurusbotten te kijken als we dingen willen ontwerpen die licht maar sterk moeten zijn, zoals een brug of een spaceshuttle.