Er wordt flink gediscussieerd over welke rol druppeltjes en vooral aerosolen spelen bij de verspreiding van het coronavirus. Wat zegt de wetenschap hier tot nu toe over?
Hoe verspreidt het coronavirus zich door de lucht? Is besmetting via aerosolen een mogelijkheid?
Het coronavirus kan zeker mensen via de lucht besmetten. Het nogal verwarrende debat onder experts gaat erover of het virus alleen zit in relatief grote druppels die snel naar de grond zakken, of dat mensen ook besmet kunnen raken door kleinere druppels die urenlang in de lucht kunnen blijven hangen: de zogenoemde aerosolen.
Het is erg moeilijk om precies vast te stellen hoe mensen besmet zijn. Het bewijsmateriaal tot nu toe wijst er echter op dat er wel degelijk overdracht via aerosolen plaatsvindt. Eén studie keek bijvoorbeeld naar hoe een passagier tot vijftien anderen besmette tijdens een vlucht van het Verenigd Koninkrijk naar Vietnam. De conclusie: ‘De meest waarschijnlijke manier van besmetting tijdens een vlucht is via aerosolen of druppels.’
Hoe zit het met aerosolen binnen? Is een bezoekje aan een museum verantwoord?
Het risico lijkt het grootst te zijn in drukke, slecht geventileerde ruimtes waar mensen geen mondkapjes dragen en veel schreeuwen of zingen, zoals sommige cafés. In een ruim opgezet museum dat niet te druk is en waar iedereen een mondkapje draagt, zoals momenteel in Nederland dringend wordt geadviseerd, zou het risico een stuk kleiner moeten zijn.
Dat risico hangt echter ook af van hoe groot de kans is dat je ergens besmette mensen treft. Als het aantal gevallen toeneemt, dan geldt hetzelfde voor de kans op een besmetting. En hoe je naar het museum toe reist, maakt natuurlijk ook uit.
En buiten?
Daar zal het risico enorm variëren op basis van de omstandigheden, zoals: hoe winderig is het? Hoeveel mensen zijn er om je heen? Hoe dichtbij bevinden zich die? En hoeveel ervan zijn besmet? Tijd is ook een factor: misschien moet je best wel even in de buurt zijn van een geïnfecteerde persoon om voldoende virus binnen te krijgen om zelf ook besmet te raken.
Hoe goed helpen HEPA-filters tegen aerosolen met het coronavirus?
High-efficiency Particulate Air-filters (HEPA) zouden de meeste kleine, rondzwevende aerosolen uit de lucht moeten halen die virussen kunnen bevatten. Deze filters worden nu aangeraden bij het filteren van lucht die ventilatiesystemen in publieke ruimtes hergebruiken. Alle passagiersvliegtuigen zouden ze bijvoorbeeld moeten hebben. Dat zou mede kunnen verklaren waarom er relatief weinig mensen besmet lijken te raken tijdens vluchten. Maar we weten niet hoeveel verschil deze filters hebben gemaakt.
