Een ijsberg die ongeveer zo groot is als Cyprus, ligt op ramkoers met Zuid-Georgia. Dat brengt de pinguïns en zeeroofdieren die op dit afgelegen eiland leven in groot gevaar.
IJsbergen die van Antarctica afbreken, verbrokkelen vaak in de zuidelijke Atlantische Oceaan. Daarom wordt dit gebied ook wel ‘het ijsbergkerkhof’ genoemd. Maar nu drijft er een ongewoon grote ijsschots rond: A68a is maar liefst 158 kilometer lang en 48 kilometer breed.
Onderzoekers volgen de ijsberg via satellietbeelden. Hij volgt nu een route waarmee hij afstevent op Zuid-Georgia. Dit eiland vormt samen met de Zuidelijke Sandwicheilanden een eilandengroep in de zuidelijke Atlantische Oceaan. De ijsberg legt ongeveer een kilometer per dag af. Daarmee kan hij binnen een maand bij Zuid-Georgia aankomen.
Hotspot van biodiversiteit
Als de ijsberg in de buurt van het eiland strandt, dreigt hij de toegang te blokkeren tot foerageergebieden net buiten de kust. Daar halen verschillende eilanddieren hun voedsel vandaan; onder andere macaroni-, ezels-, konings- en stormbandpinguïns, maar ook zeeberen, -luipaarden en -olifanten. Het zou deze dieren belemmeren hun jongen te voeden.
‘Als de ijsberg strandt en blijft liggen bij de ingang van een van de belangrijkste baaien, kan dit heel slecht aflopen’, zegt Peter Fretwell van de British Antarctic Survey (BAS). Zuid-Georgia, een Brits overzees gebiedsdeel, is een wereldwijde hotspot van biodiversiteit. Er huizen enorme kolonies van zeevogels, waaronder de albatros.
Maar het zijn de zeeroofdieren en pinguïns die het grootste gevaar lopen, zegt Geraint Tarling van BAS. ‘Als een dergelijke ramp een flinke sterfte veroorzaakt, zal dat de wereldwijde populatiegrootte van deze diersoorten behoorlijk verminderen’, zegt hij.
Onderwaterrotsen
Daarnaast kunnen organismen die vlak bij het eiland op de zeebodem leven door het ijs verpulverd worden. Daarbij kan de grote voorraad koolstof die ze bij zich dragen de atmosfeer in komen. En de stortvloed aan koud zoetwater kan algen aantasten. Dat kan dan weer een domino-effect in de voedselketen teweegbrengen, met nare gevolgen voor vogels, zeeroofdieren en walvissen.
Gelukkig is het nog niet zeker dat A68a Zuid-Georgia zal bereiken. Momenteel bevindt de ijsberg zich aan de noordelijke rand van trajecten die naar het eiland leiden. Bovendien kan hij nog gestuit worden door rotsformaties rond het eiland. Weliswaar heeft de ijsberg een relatief ondiepe ‘kiel’ onder water – zo’n 200 meter diep – maar er zijn onderwaterrotsen die hoog genoeg komen om hem mogelijk te stoppen.
