Hoe komen wetenschappers tot dat ene inzicht dat het verloop van hun carrière bepaalt? Daarover vertellen ze in de rubriek Eureka, elk weekend in het AD, verzorgd door de redactie van New Scientist. Deze keer: Remco Kort, hoogleraar microbiologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
‘Als je ontwikkelingswerk tot een succes wilt maken, geef dan geen vis maar een hengel. Die stelregel heb ik altijd onthouden. Een microbioloog doet onderzoek naar micro-organismen, met name naar bacteriën, gisten, en virussen. Ik heb altijd de wens gehad om mijn kennis van de microbiologie te gebruiken om iets praktisch neer te zetten, waardoor ik het verschil zou maken in het alledaagse leven van mensen.
Gezonde darmen
Ik was geïnteresseerd in darmgezondheid. Hier in Europa is dat geen groot probleem, maar in Afrika is de kindersterfte als gevolg van diarree enorm. Daarom heb ik samen met middelbareschoolvriend Wilbert Sybesma Yoba for Life bedacht. Samen ontwikkelden we een starter culture in een zakje van een gram, waarmee je melk in twee stappen kan fermenteren tot honderd liter probiotische yoghurt. We noemde het Yoba, van yoghurt-bacterie.
We hadden bedacht dat zo het mes aan twee kanten snijdt. De mensen beschikken over een gezond product en ze zijn in staat om hun eigen zuivelbedrijfje op te zetten. Ze kunnen winst maken, want een liter yoghurt is meer waard dan een liter melk.
Yoghurtverspreiding
We zijn begonnen in een klein dorpje bij het Victoriameer in Oeganda waar de burgemeester in zijn eigen keuken de yoghurt maakte en vervolgens uitdeelde op de plaatselijke school. Inmiddels is het een groot succes. Er zijn driehonderd bedrijfjes in Kenia, Oeganda, Ethiopië en Tanzania.
De komende periode gaan we verder met het koppelen van producenten aan scholen en zullen we een programma opzetten dat lijkt op de schoolmelkregeling zoals wij die kenden. Vorig jaar bezocht ik een van onze projecten in Tanzania. Een man zei tegen mij: ‘Yoba changed my life.’ Als nuchtere Hollander vond ik dat wat overdreven, maar we hebben wel wat losgemaakt.’