Mogelijk kunnen artsen levens van patiënten redden door een ​​zuurstofrijke vloeistof door hun anus te leiden. Een nieuwe behandeling voor falende longen waarbij dit gebeurt, is met succes getest bij varkens.

Mensen met een laag zuurstofgehalte in het bloed kunnen op de intensive care worden behandeld met een beademingsapparaat dat lucht in hun longen blaast. Maar dan moeten ze meestal verdoofd worden. Bovendien kan kwetsbaar longweefsel zo beschadigd raken.

Takanori Takebe van de Tokyo Medical and Dental University vroeg zich af of mensen zuurstof kunnen opnemen via hun darmen, net als sommige zoetwatervissen. Bij zoogdieren is het rectum bekleed met een dun membraan waardoor bepaalde verbindingen in de bloedbaan kunnen worden opgenomen. Artsen maken hier al gebruik van door sommige medicijnen als zetpillen te geven.

Buis in het rectum

Het team van Takebe testte het idee op varkens door ze klysma’s te geven van een vloeistof die behoort tot de perfluorkoolstoffen, die een hoog zuurstofgehalte kunnen bevatten. Dergelijke vloeistoffen zijn onderzocht als een manier om vloeistof in te ademen. Ze worden al ingezet om de longen van premature baby’s te beschermen. Ze zijn dus waarschijnlijk niet giftig als ze op deze nieuwe manier worden gebruikt, zegt Takebe.

De onderzoekers verdoofden vier varkens en sloten ze aan op een beademingsapparaat. Hierdoor gingen ze langzamer ademen dan normaal, waardoor hun bloedzuurstofniveau daalde.

Toen ze twee van de varkens klysma’s met de zuurstofrijke vloeistof gaven, die ze eenmaal per uur vervingen, steeg het zuurstofgehalte in hun bloed na elke infusie aanzienlijk. Hetzelfde effect deed zich voor toen de vloeistof werd afgeleverd door een buis die chirurgisch in het rectum van de andere twee varkens was ingebracht.

Diarree

Als er een effect van vergelijkbare grootte is bij mensen, zouden we daar profijt van kunnen hebben, zegt Takebe. Hij denkt dat de aanpak vooral nuttig zou kunnen zijn in lage-inkomenslanden met minder intensive-care-faciliteiten. ‘Beademingsapparaten zijn superduur en er is personeel nodig om ze te kunnen gebruiken’, zegt hij. ‘Dit is maar een eenvoudig klysma.’

Een probleem is dat de darmfunctie kan zijn aangetast bij mensen die zo ziek zijn dat ze op de intensive care moeten liggen. Dat kan diarree veroorzaken, zegt Stephen Brett, hoogleraar intensieve zorg aan Imperial College London. ‘Het is te vroeg om te zeggen of dit ergens toe gaat leiden’, zegt hij.

‘Dit is een provocerend idee en degenen die er voor het eerst over horen, zullen verbijsterd zijn’, schrijft Caleb Kelly van de Yale School of Medicine in een begeleidend artikel. Maar, zo voegt hij daaraan toe: het idee van poeptransplantaties voor mensen met terugkerende darminfecties stuitte eerst ook op weerstand om ‘esthetische redenen’. Nu zijn zulke behandelingen wél geaccepteerd.