Een carnivore dinosaurus, een van de drie grootste die ooit in Noord-Amerika ontdekt zijn, leefde zo’n 98 miljoen jaar geleden zij aan zij met kleine tyrannosaurussen. De nieuw ontdekte Siat meekerorum was de toppredator van zijn tijd, en voorkwam miljoenen jaren lang dat tyrannosaurussen de macht over namen.

Dinosaurus
Artist impression van Siat meekerorum. Copyright: Jorge Gonzalez

In Utah zijn de fossiele restanten van een nog onbekende dinosaurussoort gevonden. De soort valt onder de carcharodontosaurussen, een ondergroep van allosauriden waartoe een aantal van de grootste carnivore dinosaurussen behoorden. Het dier, dat de naam Siat meekerorum meekrijgt, werd ontdekt door Lindsay Zanno en Peter Makovicky van North Carolina State University. Alhoewel ze de ontdekking al in 2008 deden, beschrijven ze het dier deze week voor het eerst, in Nature Communications.

Het gaat om een jong exemplaar met een gewicht van 4000 kg en een lengte van 9 meter. De onderzoekers schatten dat een volwassen individu 6000 kg kon wegen en 11 meter lang kon worden. Daarmee is Siat meekerorum – na T. rex (8000 kg, 14 meter) – het op een na grootste landroofdier dat ooit in Noord-Amerika gevonden is.

De ontdekking van Siat meekerorum is niet alleen bijzonder vanwege de grootte van het dier. Het was al bekend dat carcharodontosaurussen de toppredatoren waren aan het eind van het Onder-Krijt, zo’n 125 tot 100 miljoen jaar geleden. Pas aan het eind van het Boven-Krijt, tussen 70 en 66 miljoen jaar geleden, namen tyrannosaurussen die rol over. Door gebrek aan fossielen van toppredatoren uit de tussenliggende periode, is onduidelijk hoe en wanneer die overgang in zijn werk ging. Siat meekerorum, dat gedateerd is op 98 miljoen jaar geleden, vult dat gat nu enigszins op.

Kleine ergernis

De onderzoekers zien in de vondst het bewijs dat grote allosauriden en nog kleine tyrannosaurussen ooit naast elkaar leefden, en dat de tyrannosaurussen pas konden doorevolueren tot grote toppredatoren toen de allosauriden al waren uitgestorven. Vóór die tijd waren tyrannosaurrussen te klein om een bedreiging te vormen voor allosauriden. Zanno: ‘De tyrannosaurussen van die tijd zullen niet meer dan een kleine ergernis zijn geweest voor Siats, zoals jakhalzen dat zijn voor leeuwen.’

Ondanks de gelijkenis waren tyrannosaurussen en carcharodontosaurussen niet aan elkaar verwant. Carcharodontosaurussen waren slanker dan tyrannosaurussen, en hadden niet twee maar drie vingers.