Mensen uit allerlei culturen kunnen de vroege stadia van infecties herkennen in gezichten van anderen.

Neurowetenschapper Artin Arshamian van het Karolinska-instituut in het Zweedse Stockholm en zijn collega’s onderzochten of het mogelijk is te herkennen of iemand ziek is puur door naar het gezicht van diegene te kijken.

Het team werkte met 169 vrijwilligers van zes verschillende culturele achtergronden, waaronder stadsbewoners uit Stockholm en jager-verzamelaars uit de regenwouden van Thailand en Maleisië, en de kustwoestijnen van Mexico. Elke vrijwilliger kreeg foto’s te zien van Zweedse mensen die twee uur voor het nemen van de foto waren geïnjecteerd met de bacterie E. coli of een placebo.

Mensen vermijden

De gefotografeerden die waren geïnjecteerd met E. coli bevonden zich op het moment dat hun foto werd genomen in het beginnende stadium van een immuunrespons. Vrijwilligers die de foto’s moesten beoordelen, afkomstig uit alle zes de culturele groepen, bleken beter in het herkennen van die infectie dan je puur op basis van toeval zou verwachten. De onderzoekers publiceerden dit opmerkelijke resultaat in Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences.

Het vermogen om in een vroeg stadium te herkennen of iemand ziek is, kan voor mensen een gunstige eigenschap zijn. Het kan je helpen bepalen welke mensen je beter kunt vermijden, zegt experimenteel psycholoog Joshua Tybur van de Vrije Universiteit Amsterdam. ‘Daarnaast kan het je helpen zien of mensen om wie je geeft hulp nodig hebben’, zegt hij.

Algemeen talent

‘Het is gevaarlijk om in contact te komen met ziekteverwekkers waarmee je immuunsysteem geen of maar beperkt ervaring heeft’, zegt Arshamian. ‘Dat is een van de problemen wanneer populaties elkaar voor het eerst tegenkomen en zich met elkaar vermengen. Kort door de bocht is dat waar inheemse Amerikanen in de Verenigde Staten het slachtoffer van werden.’

Het onderzoeksteam had gedacht dat vrijwilligers uit Stockholm beter zouden zijn in het herkennen van zieke mensen op de foto dan andere vrijwilligers, omdat het om mensen uit hun eigen gemeenschap ging. Dit was echter niet het geval.

‘Dit betekent, denk ik, dat dit zo’n stabiele en algemene vaardigheid is dat het culturele aspect er geen al te groot effect op heeft’, zegt Arshamian.