Je kunt geheime berichten onder water versturen door ze te camoufleren als de klikjes en fluitjes van walvissen of dolfijnen. Op die manier ben je luistervinken te slim af.

De geluiden van zeezoogdieren kunnen militaire sonarsystemen verstoren. Daarom worden ze meestal uit de gegevens gefilterd. Dat maakt deze dierlijke signalen een handig middel om stiekem onder water te communiceren.

Chunyue Li en haar collega’s van de Tianjin Universiteit in China ontwikkelden een methode om een gecodeerd bericht in de vocale geluiden van zwarte zwaardwalvissen te verstoppen. Zo’n code kan dan verstuurd en ontcijferd worden.

Klikjes én fluitjes

Het idee om onder water te communiceren door zeezoogdieren na te bootsen is niet nieuw. Eerdere methodes focusten echter op slechts één type geluid – ofwel klikjes, ofwel fluitjes. Dat beperkt het camouflagepotentieel. Veel walvissen en dolfijnen leven immers in groepen, zodat de twee soorten geluiden van nature tegelijk voorkomen. Als iemand dan slechts één soort geluid hoort, is dat verdacht.

De Chinese onderzoekers doorzochten een database van klikjes en fluitjes van zwarte zwaardwalvissen. Ze haalden daar geluiden uit met verschillende golfvormen.  

Met die geluiden maakte het team twee gecodeerde reeksen van geluiden – eentje met alleen klikjes en eentje met alleen fluitjes. Deze codes waren gebaseerd op kleine verschillen in de tijd tussen de verschillende geluiden. Vervolgens werden de twee reeksen gecombineerd. Zo vormden ze één natuurlijk klinkende reeks.

AI gefopt

Het resulterende geluidspatroon leek inderdaad behoorlijk op het geklets van zwarte zwaardwalvissen. Bovendien konden de klikjes en fluitjes wel gescheiden en ontcijferd worden door een ontvanger, maar fopten ze een kunstmatig intelligente ‘luistervink’ die getraind was om codes in akoestische communicatie te herkennen. De techniek lijkt dus betrouwbaar genoeg om informatie veilig over te dragen.

Wel bleef de snelheid van de overdracht beperkt tot 76 bits per seconde, over een afstand van 5 kilometer. Afgezet tegen de huidige onderwatercommunicatiestandaarden is dat nogal langzaam, stelt Alec Duncan, onderzoeker in onderwaterakoestiek aan de Curtin Universiteit in het Australische Perth.

‘Vanwege vervormingen en verstoringen zou dit systeem in het echt slechter presteren dan in simulaties. Maar je kunt het waarschijnlijk in zekere mate laten functioneren’, zegt Duncan. ‘Er zijn situaties waarin de geheime overdracht van een kleine hoeveelheid data alsnog cruciaal kan zijn. We moeten dit dus zeker niet buiten beschouwing laten.’

Leestip: In dit boek komen alle buitengewone aspecten van de biologie en het gedrag van deze intelligente en sociale wezens aan bod, waaronder het complexe gezang waarmee ze over grote afstanden communiceren. Verkrijgbaar in onze webshop