Leidse chemici onder leiding van dr Lies Bouwman ontdekten per ongeluk een stof die koolstofdioxide uit de lucht vist. De reviewer van het vakblad Science noemt de Leidse vinding een fundamentele scheikundige doorbraak. Dat is niet gek voor een toevallige ontdekking.
Hoe kwamen jullie tot deze ontdekking?
“We zijn geïnteresseerd in metaalverbindingen die waterstofgas maken, een nuttige brandstof. Een van de onderzoekers keek naar een verwante verbinding, met het metaal nikkel, die zuurstofradicalen onschadelijk maakt. Ter vergelijking maakte hij ook een kopervariant. We dachten dat die met zuurstof uit de lucht zou reageren, maar dat was niet zo.”
Wat gebeurde er dan precies?
“Nadat de kleur van de oplossing veranderde, onderzochten we de gevormde kristallen. Tot onze verrassing was er een complex met koolstofdioxide ontstaan, dat was een bijzondere reactie. Het complex zette twee moleculen koolstofdioxide om in de verbinding oxaalzuur.”
En dat is een nuttige verbinding, vergeleken met koolstofdioxide?
“Ja, oxaalzuur kan in allerlei andere chemische verbinding worden omgezet, bijvoorbeeld etheenglycol, dat niet alleen een grondstof is maar ook wordt gebruikt als antivries.”
Volgens het artikel in Science kost het nog veel moeite om het proces te herhalen.
“Het losmaken van het oxaalzuur is niet erg lastig, maar vooral het opnieuw opladen van het kopercomplex, met een geringe elektrische spanning, kost veel tijd. Dat moet sneller kunnen, we zien graag dat de vondst tot praktische toepassingen zal leiden, waar ook maar koolstofdioxide moet worden afgevangen. Deze ontdekking laten we nu zeker niet meer los. Nu al bekijkt een onderzoeker hoe chemische aanpassingen de werking kunnen verbeteren.”
Erick Vermeulen
