Kijk niet te veel naar het succes van je collega’s, daar word je zelfzuchtig van. Wil je goed met anderen kunnen samenwerken dan kan je maar beter op hun gedrag letten, stellen onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen.

De onderzoekers bestudeerden hoe mensen van elkaar leren met twee computerspellen. Daaruit blijkt dat we ofwel naar het gedrag ofwel naar het succes van anderen kijken en dat dit je sociale gedrag en mogelijk zelfs je persoonlijkheidsontwikkeling beïnvloedt.

Computerspel

Deelnemers moesten bijvoorbeeld kiezen uit het aanbouwen van tomaten of komkommers. Komkommers leverden meer op dan tomaten, maar de prijs van elk gewas daalde naarmate meer mensen uit de groep hetzelfde gewas aanbouwden. Tegen een kleine betaling kon men informatie opvragen over de eerdere keuzes en verdiensten van groepsgenoten.

Sociaal dilemma

Bij het volgende experiment moesten deelnemers geld in een project investeren en daarbij kiezen tussen eigen belang of groepsbelang. Mensen die tijdens het eerste spel vooral leerden van succeservaringen, maakten zelfzuchtigere keuzes dan de groep die hun beslissingen van medespelers lieten afhangen.

Leerstijl en persoonlijkheid

Mensen die van het gedrag van anderen leren, werken dus beter samen dan mensen die vooral op succes afgaan. ‘Onder andere omstandigheden kan dat echter zomaar omgedraaid zijn,’ zegt bioloog Franjo Weissing, die betrokken was bij het experiment aan de Rijksuniversiteit Groningen. ‘De vuistregel is: success based learning is voor een groep voordelig als het gaat om het vinden om innovatieve (dus nog niet door de groep gerealiseerde) oplossingen’.

Weissing vermoedt ook dat de manier waarop je leert invloed heeft op je persoonlijkheidsontwikkeling. ‘Je leerstijl bepaalt welke aspecten van de omgeving je waarneemt, hoe je op je leefomgeving reageert, hoe succesvol je gedrag is en hoe je gedrag bij anderen in de smaak valt.’ Hij onderzoekt dit momenteel met wetenschappers van de groep ontwikkelingspsychologie.

‘Leren van anderen is voor culturele evolutie – de verspreiding van kennis, culturele normen en waarden – wat overerving is voor biologische evolutie.’

Lees ook: