Amsterdam (NL) – Twee leerlingen uit Enkhuizen hebben de Natuurwetenschap & Techniek onderzoeksprijs gewonnen. Zij gingen met vijfhonderd euro naar huis.


“Yes!”, klonk het achter uit de zaal, toen Jan Zijp en Mathijs Vleugel hoorden dat ze de Natuurwetenschap & Techniek onderzoeksprijs van vijfhonderd euro hadden gewonnen. Stiekem verwachtten ze het al een beetje. Zes andere scholieren ontvingen eveneens een prijs.
De tweede editie van de N&T onderzoeksprijs ging over zeepwerking. In totaal vergeleken zo'n zeventig leerlingenteams de waswerking van Driehoekszeep met die van Dove. In een reageerbuisje voegden ze olie bij een zeepoplossing en maten de emulsielaag die daarna ontstond. Zo bepaalden ze welke zeep het best wast. Vanaf februari zijn de leerlingen uit 5 VWO met hun praktische opdracht in de weer geweest.
De meeste teams hielden zich aan de voorgelegde vraag en onderzochten hoeveel olie de verschillende zepen op kunnen nemen. Winnaars Jan en Mathijs van de RSG Enkhuizen pakten het origineler aan. Zij realiseerden zich dat zo'n onderzoek weinig zegt over hoe schoon je handen in de praktijk worden. Thuis stroomt immers hard water uit de kraan in plaats van schoon laboratoriumwater. Daarom bekeken zij wat kalk met de beide zepen doet.
Ondanks de inspanningen van de scholieren bleek uit de verslagen niet welke zeep het best werkt. Medewerkers van Natuurwetenschap & Techniek zetten de experimenten voort, samen met Emile van het Comenius Lyceum uit Amsterdam die zodanig geïnspireerd is geraakt dat hij een profielwerkstuk over zepen gaat maken. In november schrijft N&T meer over het zeeponderzoek.

Pluim
Natuurwetenschap & Techniek organiseert de onderzoeksprijs in samenwerking met de Vrije Universiteit Amsterdam, waarmee zij scholieren willen interesseren voor de exacte wetenschap. In het NRC van afgelopen zaterdag pleitte prof dr Pim Levelt, president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschap, er voor leerlingen met prijzen en beurzen te stimuleren exact te kiezen. “In Duitsland heb je voor alles prijzen en het werkt. Het zet leerlingen een pluim op de hoed en dat mag best.”
De tweede en derde prijs, gesponsord door Unilever en de Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging, gingen naar Sam en Wouter van het Amersfoortse Atrium en Marjon en Arjan van het Gymnasium uit Sint-Michielsgestel. Zij verdienden honderd en vijftig euro met hun onderzoeken. Hoofdprijswinnaars Jan en Mathijs gingen naar huis met vijfhonderd euro. Wat ze ermee gaan doen? “Eerst maar eens op vakantie!”

Frouke Pieters