Mensen zijn geëvolueerd. Je zou het soms niet zeggen, maar het is echt zo. Trouwens, voor ik mijn echte punt ga maken, wil ik nog even reageren op al die mensen die zeggen dat de mens het ‘toppunt’ van de evolutie is. Elk dier, elke plant, elk godvergeten organisme op deze planeet heeft exact even lang geëvolueerd. Wij dus niet meer dan wat dan ook.
En dan nog, zijn we dan het best in alles? Tsja, we kunnen goed nadenken en dat heeft erin geresulteerd dat we extreem goed zijn in het naar de knoppen helpen van deze wereld, maar om dat nou een toppunt te noemen…mwah. Kunnen we het verst springen, het hardst rennen, het beste zien? Zijn we het grootst, het efficiëntst, het gezondst? Nee, nee, nee, nee, nee en nog eens nee. Zo. Dat hebben we dan ook weer de wereld uit geholpen.
Goed, terug naar de evolutie. Wat me altijd opvalt aan biologie en economie, zijn de vele parallellen tussen de twee gebieden. Organismen evolueren en passen zich aan de veranderende omgeving aan. Bedrijven doen exact hetzelfde, en in beide gevallen is er de survival of the fittest. Het grappige is dat mensen als een van de weinige soorten zijn begonnen met het aanpassen van de omgeving aan zichzelf, om zo hun kansen te vergroten. We konden en gingen de omgeving ongeschikt maken voor eventuele concurrenten, en die omgeving gebruiken om andere soorten te beheersen en eventueel de kop in te drukken.
Met die tactiek kwam de schadelijke impact op de aarde. Welk economisch verschijnsel lijkt daar toch op..? Multinationals, bingo! De bedrijven die zo succesvol geworden zijn dat ze zelf invloed uit kunnen oefenen op hun omgeving. Door bijvoorbeeld lobbyen kunnen ze de markt naar hun hand zetten, prijzen beïnvloeden, het milieu ongestraft naar de mallemoer helpen en via druk op de reguleringen de kansen voor opkomende concurrenten minimaliseren. Treffend.
Het ironische is dat we bij zowel ongerepte natuur als ongerepte economieën grof geld ervoor over hebben er een kijkje te nemen. We gaan graag naar natuurgebieden waar die ene bijzondere soort nog net een laatste strohalm te pakken heeft. Tegelijkertijd spenderen we, als dan toch op vakantie zijn, ons geld liever bij antieke kruideniertjes dan bij IKEA, liever bij dat 'ontdekte' restaurantje dan bij McDonald's.
Aan de waardering van dat wat bijzonder en origineel is zal het dus niet liggen. Maar waarom is er dan niemand die dat dan ook consequent in zijn eigen omgeving doet? We hebben de keus om niet overspoeld te worden door McDonald’s, Albert Heijn en IKEA, en de keus om die tonijn, gorilla of ijsbeer in leven te houden. Wat moet er in de hoofden van mensen gebeuren om dat nou eens in te zien?
