Farmville is natuurlijk een grappig tijdverdrijf op Facebook. Ik vind dat Zynga, of een van haar concurrenten, in het jaar van de chemie moet komen met een chemievariant op dat populaire spel. Het kan nog leerzaam zijn ook. Stuur je vrienden dagelijks een katalysator of wat biomassa. Hebben al die chemische verenigingen en bedrijven er niet bij stilgestaan, dat je met zo’n spel miljoenen mensen iets zinnigs over chemie kunt bijbrengen.

Uiteraard begin je in laten we zeggen Chemville – de ludieke naam Chemelot is al gereserveerd in het Limburgse – met een industriële locatie. Daarop ontwikkel je je chemische fabrieken, maar in het kader van maatschappelijk bewustzijn en groen ondernemen kunnen de makers van het spel ook ruimte bieden aan vijvers, parken en andere natuur. Misschien dat dit een positief effect kan hebben op de prijs die je voor je producten krijgt.

De beginner op Chemville zal moeten beginnen met eenvoudige apparatuur. Laten we zeggen een destillatietoren, een reactievat en een installatie die vaten vult met het product. Ook is er een gebouwtje nodig waar vrachtwagens of schepen hun ruwe grondstoffen lossen en de geproduceerde verbindingen weer afvoeren. Daar kunnen je vrienden die wat verder in het spel zijn gevorderd ook halffabrikaten van je kopen, voor hun meer geavanceerde chemische processen.

Biomassa
Het spel moet natuurlijk helemaal van deze tijd zijn. Bij de grondstoffen denk ik daarom niet alleen aan aardolie. Sterker nog, met de stijgende prijzen kun je in het spel de aardolie zelfs een redelijk dure grondstof laten zijn. Het zou leuk zijn als die prijs in het spel is gekoppeld aan wat een vat Brent-olie in de markt opbrengt. Een speler kan ook kiezen voor biomassa als grondstof, uiteraard van de tweede generatie zodat zijn Chemville niet concurreert met de globale voedingproductie. Zoals je bij Farmville zaait en later op de dag, of een paar dagen later, oogst, zo kun je in Chemville de grondstoffen samenvoegen in het reactievat, om na een bepaalde tijd de producten af te tappen. Ik denk dat een speler een kraantje moet opendraaien en flessen of vaten daaronder moet houden. Een beetje interactiviteit is essentieel voor zo’n computerspel.

In het begin zal de speler toch vooral de goedkopere, eenvoudige producten moeten maken. Brandstof bijvoorbeeld, daar is altijd vraag naar. De winst kan worden gestoken in de bouw van een laboratorium. Met bonusitems, die tevoorschijn komen als je voldoende hoeveelheden van een product hebt gewonnen, kun je in dat laboratorium werken aan uitbreiding van de chemische installaties. Een kolom die complexe koolwaterstoffen kraakt, bijvoorbeeld, maar ook een waterzuivering is onmisbaar. Anno 2011 mag je in een online spel het milieu niet bederven.

Platina
In het laboratorium kun je ook werken aan katalysatoren, op basis van platina, iridium of rhodium. Waar in Farmville bemesting tijdelijk werkt, bieden die katalysatoren grote voordelen in Chemville. Immers, ze versnellen een reactie, maar verdwijnen daarbij niet. Daarmee kun je de tijd waarin je producten levert, verkorten. Je vrienden zullen dolblij zijn als je hun dergelijke katalysatoren cadeau doet. Daarnaast kunnen de installaties steeds verder worden uitgebreid, zodat tweestapsreacties, driestapsreacties of – het walhalla voor een synthese-chemicus – een industriële productie van vitamine B12 mogelijk is.

Bij Farmville kan een boer zich specialiseren en bijvoorbeeld een bakkerij bouwen of wijn en bier gaan maken. Dat moet ook kunnen in Chemville. Sommige spelers zullen kiezen voor een farmaceutische specialisatie, anderen gaan voor kunststoffen en lijmen of kiezen voor een biochemische productenlijn. Natuurlijk is het, net als in die andere spellen op Facebook, de bedoeling dat spelers bij elkaars bouwsels op bezoek gaan. Dat lijkt me zeer nuttig. Ze kunnen dan destillatietorens reinigen, reactievaten schoonschrapen en leidingen doorspoelen.

Bovenal zal Chemville fool proof moeten zijn. In zo’n spelomgeving is geen ruimte voor menselijke fouten. Zoals de industriële chemie zich de afgelopen twee eeuwen heeft ontwikkeld, zal ook ieders plekje in Chemville zich blijven ontwikkelen, een pad vol economische en intellectuele groei.