Diep onder een vulkaan in de Andes is een enorm, onverwacht waterreservoir gevonden. Ook onder andere grote vulkanen op aarde is het mogelijk een stuk natter dan gedacht. Deze ontdekking werpt nieuw licht op de manier waarop continentale aardkorst ontstaat.
Onderzoekers stuitten op het water bij het bestuderen van de ondergrond onder de Uturuncu, een slapende vulkaan in Bolivia. Over een lengte van vijftien kilometer weken de meetgegevens in die ondergrond af ten opzichte van het omringende magma. Seismische golven bewogen zich langzamer door het gebied heen en het gebied geleidde elektriciteit.
Om dit verschil te verklaren, namen de onderzoekers gesteente van de vulkaan dat een half miljoen jaar geleden was uitgespuwd mee naar het laboratorium. Daar mengden ze het met verschillende hoeveelheden water en stelden ze het bloot aan dezelfde druk en temperatuur als in de diepe ondergrond. Bij een watergehalte van 8 tot 10 procent kwam de elektrische geleiding precies overeen met de metingen in het veld.
Groot meer
Volgens Jon Blundy van de universiteit van Bristol, lid van het onderzoeksteam, betekent dit dat onder de Uturuncu even veel water schuilgaat als in een meer met de omvang van een van de Grote Meren op de grens van de VS en Canada. Omdat ook onder andere vulkanen, zoals het Vulkanisch gebied Taupo in Nieuw-Zeeland en Mount Saint Helens in Washington, meetafwijkingen zijn gevonden zoals die bij de Uturuncu, bevinden zich daar waarschijnlijk ook verborgen waterreservoirs.
Microkosmos
De processen die zich onder de Uturuncu afspelen, zijn volgens Blundy een ‘microkosmos’ voor het ontstaan van continentale aardkorst. Wanneer magma uit de mantel opstijgt en de korst bereikt, verandert het onder invloed van water van samenstelling. Daarbij ontstaat gesteente zoals andesiet, dat veel voorkomt onder de Andes – en zijn naam eraan ontleent. Uit het onderzoek blijkt dat hier veel meer water voor nodig is dan gedacht, zegt Blundy. ‘Waarschijnlijk zelfs twee keer zo veel als tot nu toe werd aangenomen.’
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder: