De overheid en genetici in België en Nederland verzetten zich tegen een tweede octrooi op een borstkanker-gen.


Nadat genetici uit diverse Europese landen al eerder bezwaar aantekenden tegen het Europese octrooi op een gen dat is betrokken bij erfelijke borstkanker, worden nu van meerdere kanten bezwaarschriften ingediend tegen het octrooi op een tweede betrokken gen. De genetici weten zich gesteund door zowel het Nederlandse Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport als de Belgische
overheid.

Ongeveer één op de tien vrouwen in de westerse wereld krijgt borstkanker. Vijf tot tien procent van de gevallen is erfelijk. Een foutje in de genen BRCA1 of BRCA2 betekent een erfelijke aanleg voor borst- en eierstokkanker. Met DNA-diagnostiek kunnen laboratoria in ziekenhuizen deze fouten aantonen. Ze voeren die testen met name uit bij vrouwen uit families waarin deze vormen van kanker bij meer personen of bij jonge personen voorkomt. Op basis van de resultaten van dit onderzoek kunnen artsen preventieve maatregelen nemen.
Alle klinisch-genetische laboratoria in België en Nederland voeren deze vorm van DNA-diagnostiek uit.De BRCA1 en BRCA2 genen werden in 1994 en 1995 ontdekt. Sindsdien wordt de test wereldwijd aangeboden door genetische laboratoria.

Prijskaartje
Vorig jaar verwierf Myriad Genetics, een biotechnologisch bedrijf in de VS, Europese octrooien op het BRCA1 gen en het BRCA2 gen. In de VS had Myriad al vergelijkbare octrooien. Met de Europese octrooien op zak, kan Myriad in principe regels gaan stellen aan het testen van DNA op erfelijke aanleg voor borst- en eierstokkanker door Europese laboratoria. Het Landelijk Overleg DNA-diagnostiek (LOD) vreest dat Myriad de mogelijkheden voor diagnostiek zal beperken en de laboratoria ertoe zal verplichten DNA-monsters voor verder onderzoek naar Myriad’s laboratorium in Salt Lake City te sturen. Dit kan betekenen dat de kwaliteit van de diagnostiek van erfelijke borstkanker achteruit gaat. Aan die test hangt momenteel een prijskaartje van 2680 Amerikaanse dollars. Tevens worden de kosten van deze diagnostiek onbeheersbaar.

Een risico op langere termijn is dat Europa met de octrooiverlening de deur openzet voor de commercie om DNA-diagnostiek voor andere aandoeningen te regelen. Dat zou de uitvoering van genetische testen onttrekken aan de reguliere (Europese) gezondheidszorg, terwijl tegelijk de ontwikkeling en het onderzoek in de laboratoria worden belemmerd.

Bericht EUR