In 2025 moet de bouw klaar zijn van een deeltjesversneller die bijna vier keer zo groot is als de huidige Large Hadron Collider (LHC). Daarmee wil de nieuwe directeur van Cern, Fabiola Gianotti, de deeltjesfysica naar een hoger niveau brengen.
Dat meldde de Volkskrant dit weekend.
De eerste experimenten met de vernieuwde LHC zijn nog niet uitgevoerd, en de plannen worden al gemaakt voor deeltjesversnelling op nog grotere schaal. Cern onderzoekt de haalbaarheid van de bouw van de Future Circular Colliders (FCC), die rond 2025 klaar moet zijn.
Onder andere de aankomende experimenten van de LHC gaan helpen om te beslissen of de FCC gebouwd moet worden. Deze experimenten beginnen naar verwachting half juni. Cern-fysici hopen dan bewijs te vinden voor supersymmetrie, waarmee donkere materie verklaard kan worden.
Zeven maal zo krachtig
Deze nieuwe FCC-versneller moet deeltjes door een cirkel van tachtig tot honderd kilometer gaan schieten. Een rondje door de LHC, op dit moment de grootste versneller ter wereld, is 27 kilometer lang.
Ook zal de FCC deeltjes met veel hogere energie op elkaar laten botsen. Die energie is de beperkende factor van deeltjesexperimenten, en om de energie te verhogen is een grotere machine nodig. De FCC laat deeltjes dan ook botsen met een energie van 100 Tera-elektronvolt. Om dat in perspectief te plaatsen: de LHC botst deeltjes met een energie van 13 TeV. De FCC is dus meer dan zeven maal zo krachtig.
Preciezere metingen
Met het plan voor de FCC wil Cern zich internationaal op de kaart blijven zetten. Er zijn bijvoorbeeld plannen voor de International Linear Collider (ILC) in Japan. Die versneller laat deeltjes uit twee rechte banen met elkaar botsen. De ILC heeft minder energie dan de LHC, maar voert wel preciezere metingen uit omdat hij elektronen laat botsen. Die zijn minder complex dan de protonen die de LHC laat botsen. De nieuwe FCC zal ook de mogelijkheid tot het botsen van elektronen hebben. Daarmee wordt hij niet alleen krachtiger maar heeft hij ook de mogelijkheid tot preciezere metingen.
De plannen voor de bouw van de FCC bestaan al sinds begin 2014. Toen kwamen meer dan driehonderd experts van over de hele wereld bijeen om de haalbaarheid te bespreken. De bouw van de FCC zal vanwege de enorme proporties een internationale samenwerking worden. Hoeveel hij gaat kosten wordt nog onderzocht. De LHC kostte ruim 7 miljard euro.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees ook: