Een nieuw jaar brengt de belofte van langverwachte wetenschappelijke doorbraken. New Scientist blikt vooruit op 2017, het jaar dat genetici zullen proberen de ernstig bedreigde noordelijke witte neushoorn te klonen.
Een ‘de-extinctie’ zal het strikt genomen niet zijn, maar het zal er wel veel van weg hebben. De populatie van de noordelijke witte neushoorn, rond 1960 nog 2300 exemplaren sterk, is door stropers gereduceerd tot drie individuen, die rondlopen in een zwaar bewaakt natuurpark in Kenya. Omdat het drietal onvruchtbaar is, is de ondersoort gedoemd tot uitsterven. Mannetje Sudan is op leeftijd en heeft slecht zaad, dochter Najin kampt met pootklachten waardoor ze een zwangerschap niet aankan, en kleindochter Fatu heeft een aandoening aan haar baarmoeder.
Maar er is een laatste sprankje hoop. Het zaad van Sudan is weliswaar onbruikbaar, maar in het verleden is werkzaam sperma verzameld en ingevroren. Deze zomer kondigden genetici een plan aan om met behulp van dat zaad de ondersoort nieuw leven in te blazen. Het plan is om eicellen van Najin en Fatu kunstmatig te bevruchten met de ingevroren spermacellen, en de bevruchte eicellen vervolgens in te brengen in een surrogaatmoeder, een zuidelijke witte neushoorn.
Zwartvoetbunzing
Welke wetenschappelijke doorbraken kunnen we in het volgende jaar verwachten? Lees er alles over in ons dossier Vooruitblik 2017
Alhoewel het idee om genetische technieken te gebruiken om soorten van uitsterven te behoeden minder bekendheid geniet dan het idee om uitgestorven soorten te doen herleven, staat het project niet op zichzelf. Ook voor het behoud van de zwartvoetbunzing, een van de meest bedreigde zoogdieren in Noord-Amerika, spreken natuurbeschermers moderne middelen aan. Door middel van genetische modificatie hoopt men de weerstand van de bunzings te vergroten. De soort wordt bedreigd door zowel een pest als een onbehandelbaar virus. De eerste in vitro-experimenten staan gepland voor 2017.
Ondertussen gaat het onderzoek naar het klonen van uitgestorven diersoorten onverstoord verder. Op de rollijst staan onder meer de trekduif, de heidehoen en de wolharige mammoet. Het voornemen om de eicellen van een Aziatische olifant te voorzien van mammoet-DNA neemt serieuze vormen aan. Als in het komende kalenderjaar het voorbereidende werk naar wens verloopt, zullen de eerste kloonpogingen plaatshebben in 2018.