Onderzoekers hebben zeldzame beelden weten te maken van zogeheten sprites, roodgloeiende elektrische ontladingen in de atmosfeer. Met de unieke foto’s hopen ze de fysische en chemische eigenschappen van de flitsen te ontrafelen.

Bron: Jason Ahrns/NSF
Bron: Jason Ahrns/NSF

Met een vliegtuig en een supersnelle camera hebben onderzoekers ‘sprites’ in beeld gebracht. Deze rode flitsen bevinden zich boven onweerswolken en zijn vanaf de grond nauwelijks waarneembaar.

‘Sprite’ is het Engelse woord voor ‘geest’. Dat is een logische naam voor de lichtflitsen, aangezien de sprites tot de meest grillige en vluchtige natuurfenomenen behoren. De elektrische ontladingen ontstaan meer dan tachtig kilometer boven de grond en schieten vanaf daar omhoog. Ondanks dat ze wel 48 kilometer hoog kunnen worden, kunnen ze na een paar milliseconden volledig zijn verdwenen. Het zijn dan ook meestal piloten die de zeldzame waarnemingen van sprites doen.

Om beter zicht op het fenomeen te krijgen maakte een Amerikaans onderzoeksteam verschillende wetenschappelijke vluchten, waarmee ze een kijkje namen boven bliksemstormen. Het team was uitgerust met een hogesnelheids-camera, die was ingesteld om constant foto’s te nemen. Dat resulteerde in een enorm aantal foto’s, waarvan ongeveer 1 op de 1000 een beeld van een sprite opleverde.

De onderzoekers hopen met de beelden meer te weten te komen over de fysische en chemische processen die ten grondslag liggen aan sprites. Rode sprites, bijvoorbeeld, danken hun dieprode tint waarschijnlijk aan aangeslagen stikstofmoleculen, moleculen met een hogere energietoestand door de absorptie van een foton. Wanneer het molecuul terugvalt naar de grondtoestand, wordt de foton in de vorm van licht uitgestraald. Daarnaast beïnvloeden sprites mogelijk de concentraties stikstofmonoxide in de atmosfeer. Ook willen de onderzoekers achterhalen wat de sprites hun karakteristieke vorm geeft. De lichtflitsen kunnen onder andere de vorm aannemen van zuilen, wortels en kwallen.