Geiten zijn koele kikkers, blijkt uit recent Nederlands onderzoek. Vijf melkgeiten werden blootgesteld aan een laag overvliegende helikopter. De grazers vertoonden, tot verbazing van de onderzoekers, geen fysiologische stressreactie.
De geiten stonden in kleine hokjes op de weide toen de onderzoekers een Chinook van de Koninklijke Luchtmacht, opdrachtgever en sponsor van het onderzoek, op 50 meter hoogte lieten overvliegen. De helikopter produceerde 110 decibel aan geluid, maar fysiologisch gezien deerde het de geiten niks: geen toename in hartslag of speekselproductie. Ze gingen wel rondrennen in hun hokje en één geit probeerde te ontsnappen. Dat is ook begrijpelijk, want de geiten waren daarvoor nooit buiten de stal geweest. Dit was dus de eerste keer dat ze een helikopter in het echt zagen. De onderzoekers speculeren dat de ontsnappingspoging ‘wellicht een uitdrukking van een angstrespons zou kunnen zijn’.
Het laten overvliegen van de Chinook vormde het grote slot van vier dagen experimenteren onder leiding van Franz Josef van der Staay van Wageningen University and Research Center. De eerste drie dagen stonden de vijf geiten in de stal. Daar werden zij blootgesteld aan simulaties van helikopters en tractors op een projectiescherm van 2 bij 3 meter. Ook op die stimuli reageerden de geiten uiterst bedaard; ze gingen zelfs niet rondrennen. De enige zichtbare reactie was het verhogen van de kop en het spitsen van de oren.
In het vakblad BMC Veterinary Research schrijven de onderzoekers dat er nog maar bar weinig onderzoek is gedaan naar stressreacties van gedomesticeerde geiten. Er bestaat in de veewetenschap het vermoeden dat grazers gestresst reageren als er een helikopter overvliegt, en dat geluid van verkeer, machines en dergelijke een slechte invloed heeft op het welzijn van de dieren. Dit onderzoek toont voor het eerst aan dat het geiten niet zoveel kan schelen als een helikopter over hen heen raast.
De onderzoekers noemen wel Australisch onderzoek naar de reactie van wilde geiten op een overvliegende helikopter. De wilde geiten blijken duidelijke ‘toegenomen waakzaamheid’ te vertonen, die exponentieel afneemt als functie van de afstand tot de helikopter. Uiteindelijk gaan ze gewoon verder met hun ‘pre-verstoring, niet-waakzame activiteiten’. Als de geiten in eerder onderzoek waren blootgesteld aan een schietende helikopter, dan bleken ze vervolgens sneller te reageren als een helikopter aan kwam vliegen.
Het onderzoek van Van der Staay en collega’s is al gespot door de mensen achter de IgNobelprijs, de prijs voor grappig onderzoek.
Floris Olsthoorn