Honing wordt al eeuwen gebruikt voor wondheling, maar ook het gif van honingbijen heeft geneeskrachtige eigenschappen. De gifcomponent melittine, die zorgt voor het pijnlijke gevoel na een bijensteek, kan namelijk borstkankercellen doden.
Het bijengif is dodelijk voor twee agressieve en moeilijk te behandelen typen borstkanker: triple negatieve borstkanker en HER2-positieve borstkanker. Deze kankertypes muteren snel. Dit betekent dat de kankercellen van eigenschappen veranderen en daardoor resistent kunnen worden voor bestaande behandelingen.
In het wetenschappelijke tijdschrift NPJ Precision Oncology laten wetenschappers aan het Harry Perkins Institute of Medical Research en de University of Western Australia zien dat deze twee typen kankercellen binnen een uur gedood worden door een behandeling met melittine. Daarbij lijken gezonde cellen niet aangetast te worden.
Ter controle heeft de groep ook het gif van een hommel onderzocht, dat geen melittine bevat. Het hommelgif bleek niet in staat deze typen kankercellen te doden.
Cellen doorboren
Melittine maakt kankercellen kapot door het buitenste celmembraan van de kankercellen te doorboren. Daarnaast blokkeert de stof een aaneenschakeling van signalen waarbij normaal gesproken groeifactoren vrijkomen. Kankercellen hebben deze factoren nodig om te groeien en te delen. Het blokkeren van de signalen gebeurt al twintig minuten nadat het melittine contact met de cellen heeft gemaakt. De gaten die ontstaan in het celmembraan kunnen bovendien andere therapieën, zoals chemotherapie, sneller in de cellen laten doordringen.
De wetenschappers onderzochten daarom ook of een combinatie van melittine met chemotherapie beter werkt dan chemotherapie alleen. Ze behandelden een muis met triple negatieve borstkanker met een combinatie van melittine en docetaxel. Docetaxel wordt gebruikt als chemotherapie voor verschillende typen kanker. Het onderzoek laat zien dat tumoren die aan zowel melittine als docetaxel zijn blootgesteld, meer afnemen in omvang dan tumoren die alleen behandeld zijn met melittine of docetaxel. Doordat de combinatiebehandeling effectiever werkt, kan de dosis van de chemotherapie worden verlaagd, zodat het aantal bijwerkingen afneemt.
Nog maar het begin
Behandeling met melittine lijkt een interessant alternatief voor bestaande medicatie, omdat het makkelijk en overal te verkrijgen is. De studie is echter nog in de laboratoriumfase. Dat betekent dat de stof alleen getest is op in het lab gekweekte kankercellen en voor de combinatietherapie alleen bij muizen. Of melittine daadwerkelijk veilig en effectief is in de behandeling van borstkanker bij mensen, is nog niet duidelijk.