Jena (D) – Een draad door het oog van de naald steken kan lastig zijn, zeker als de naald zeer klein is. Voor een oog met een doorsnede van een duizendste millimeter kan slechts een volautomatische uitlijnautomaat voldoen.


Sinds kort plaatst een uitlijnautomaat lichtgeleidende glasvezels in optische componenten zoals ingezet in de telecommunicatie. Het apparaat is ontwikkeld door wetenschappers aan het Fraunhofer-instituut voor toegepaste optica en fijnmechanica.

De fabricage van het apparaat vormt een technisch hoogstandje, dat niettemin in een jaar tijd is afgerond. Der moet zo weinig mogelijk licht verloren gaan bij de overgang van een glasvezel op een minuscule koppelingslens. Daarom moeten die twee onderdelen met een precisie van nog geen micrometer worden uitgelijnd. Dankzij een speciaal in het instituut ontwikkeld klopsysteem kunnen de onderdelen na plaatsing in een houder nog over kleine afstanden bewegen, alhoewel ze al met de uiteindelijke spanning aan elkaar zijn bevestigd.
Het uitlijnapparaat bevat in totaal 24 bewegende onderdelen, waaronder vier stootmagneetjes. Die kloppen in de gewenste richtingen net zo lang op de klem, tot de lichtverzwakking die het apparaat meet minimaal is. Het meetprincipe gaat ervan uit dat infrarode straling uit de vezel een sensor op een speciale camera belicht. De software berekent positie en lichtverzwakking en geeft die informatie door aan het programma dat de stootmagneten aanstuurt. Na enkele minuten kloppen zijn de onderdelen volledig uitgelijnd.

Erick Vermeulen