Onderzoekers van de Technische Universiteit Eindhoven en de Japanse Keio University hebben een eenvoudige test ontwikkeld om bloed te controleren op infectieziekten. Het maakt tijdrovende en dure laboratoriumtesten overbodig.
Voor de test is slechts een speciale papierstrip nodig, een druppel bloed en een digitale camera, zo schrijven de onderzoekers in het vakblad Angewandte Chemie. Na twintig minuten is al duidelijk of er sprake is van een besmetting. De test toont de aanwezigheid van infectieziekten aan door naar bepaalde antilichamen in het bloed te zoeken. Deze stoffen maakt het lichaam aan als reactie op bijvoorbeeld virussen en bacteriën.
De ontwikkelde test dient als alternatief voor dure en tijdrovende labmetingen in ziekenhuizen. Daarnaast kan de test gebruikt worden om mensen in ontwikkelingslanden eenvoudig te testen op tropische ziektes. Artsen gebruiken antilichamen steeds vaker als medicijn, bijvoorbeeld bij kanker of reuma. Ze kunnen de nieuwe test dus ook gebruiken om regelmatig de dosis van zulke medicijnen te monitoren en zo tijdig te corrigeren.
Eenvoudige techniek
De papieren strip is eenvoudig in gebruik: je brengt een druppel bloed aan op de daarvoor bestemde plek op het papier, wacht twintig minuten en draait het papier vervolgens om, en bekijkt het resultaat. ‘Door een biochemische reactie geeft het papier aan de onderkant blauwgroen licht af’, aldus Maarten Merkx , hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven en onderzoeksleider. ‘Hoe blauwer de kleur, hoe hoger de concentratie aan antilichamen.’ Een digitale camera, bijvoorbeeld van een mobiele telefoon, kan gebruikt worden om de precieze kleur, en daarmee de uitslag, te bepalen.
Lichtgevend sensoreiwit
De blauwe kleur ontstaat dankzij een specifiek ingrediënt van de papierstrip: een lichtgevend sensoreiwit dat is ontwikkeld aan de Technische Universiteit Eindhoven. Nadat een bloeddruppel op het papier komt, brengt dit eiwit een reactie op gang waarbij blauw licht ontstaat. Hierbij speelt een enzym een rol dat bijvoorbeeld ook vuurvliegjes en zeevonk laat oplichten.
In de tweede stap wordt het blauwe licht omgezet in groen licht. Als een antilichaam zich echter heeft gebonden aan het sensoreiwit, dan blokkeert dit de tweede stap. Een grote hoeveelheid groen licht betekent dus dat er weinig antilichamen in het bloed zitten.
Concentratie antilichamen
Aan de verhouding van blauw en groen licht kun je zo de concentratie aan antilichamen afleiden. ‘Je weet dus niet alleen of het antilichaam in het bloed zit, maar ook hoeveel’, zegt Merkx. Door de verhouding blauw en groen licht te meten, heeft de test minder last van problemen die andere biosensoren vaak hebben, bijvoorbeeld dat het signaal na verloop van tijd zwakker wordt.
Met een test kan er op drie verschillende antilichamen getest worden. De onderzoekers hebben met het prototype tegelijkertijd getest op HIV, griep en dengue (knokkelkoorts). Merkx verwacht dat de test binnen een paar jaar op de markt is.
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder: