Honden kunnen baasjes verlinken in de rechtszaal dankzij nieuwe methode voor DNA-analyse.

'Bad hair day' krijgt voor criminele honden een andere betekenis. Foto: psyberartist (creative commons, via Flickr)
‘Bad hair day’ krijgt voor criminele honden een andere betekenis. Foto: psyberartist (creative commons, via Flickr)

Op plaatsen delict vinden forensisch onderzoekers vaak hondenhaar terug. Daar doen ze meestal weinig mee, maar dankzij nieuw onderzoek kan hondenhaar nu betrouwbaardere DNA-resultaten opleveren. Het hondenhaar wordt zo dus een nieuwe bron van bewijs en kan een verdachte linken aan een bepaald misdrijf.

Sophie Verscheure zocht voor haar promotieonderzoek aan de Universiteit Antwerpen naar een methode om analyses te kunnen uitvoeren op DNA uit hondenhaar waarmee wetenschappers een beter onderscheid kunnen maken tussen verschillende honden.

De kans dat twee willekeurig gekozen honden een ander DNA-profiel hadden, was gemiddeld 92,2 procent. ‘Voorheen analyseerden onderzoekers honden-DNA volgens dezelfde methode als menselijk DNA. Ze onderzochten een klein stukje DNA uit de mitochondriën in het hondenhaar. Dat zijn onderdelen van de cel die energie produceren. Maar de ‘mensenmethode’ was voor honden minder accuraat. Honden hebben immers zo’n 100.000 jaar minder tijd gehad om te evolueren, waardoor hun DNA minder divers is. Bovendien is er bij honden ook meer inteelt.’

Verscheure wilde de DNA-analyse verbeteren en ging daarom op zoek naar andere stukken variabel mitochondriaal DNA. Daarvoor onderzocht ze de volledige DNA-sequentie van 160 honden. ‘We vonden bijkomende posities op de DNA-streng die geschikt zijn voor analyse en we hebben een techniek ontwikkeld die deze posities identificeert.’

Energiefabriekjes

Verscheure slaagde er met deze nieuwe methode in om de diversiteit te verhogen tot 97 procent. ‘Honderd procent zekerheid dat een haar afkomstig is van een bepaalde hond bereik je nooit’, legt ze uit. ‘Dat komt omdat we het DNA analyseren uit de mitochondriën. Deze zogenaamde energiefabriekjes hebben een eigen DNA, dat wordt doorgegeven van moeder op kind. Mitochondriaal DNA is dus hetzelfde langs de moederlijn.’

Honden-DNA wordt tot nu toe niet vaak gebruikt in de rechtszaal, hooguit bij gebrek aan bewijs. ‘Onderzoekers weten vaak niet dat DNA-analyse van hondenhaar een mogelijkheid is. Maar het wordt wel heel vaak teruggevonden op plaatsen delict.’

De betrouwbaardere analysemethode van Verscheure is meteen toepasbaar. ‘Als er een zaak binnenkomt, kunnen we het honden-DNA meteen volgens de nieuwe methode analyseren.’

Lees ook: