Het plan om een hoofdtransplantatie bij een mens uit te voeren ligt op schema, zegt Sergio Canavero, na succesvolle experimenten op apen en muizen.
Vorig jaar veroorzaakte chirurg Sergio Canavero wereldwijde opschudding toen hij zijn plannen voor de transplantatie van menselijk hoofd onthulde. Volgens hem zou de chirurgische procedure binnen twee jaar zijn ontwikkeld.
De behandeling wilde hij aanbieden aan mensen met een volledige lichamelijke verlamming. Nu werkt hij samen met twee andere wetenschappers in China en Zuid Korea. Hij zegt dat hij nog een stap dichter bij zijn doel is gekomen door een aantal experimenten met dieren en de lichamen van overleden mensen.
Absoluut mogelijk
‘We hebben genoeg data om verder te gaan’, zegt Canavero. ‘Het is belangrijk dat mensen stoppen met denken dat dit onmogelijk is. Het is absoluut mogelijk en daar werken we dan ook naartoe.’
Het werk is beschreven in zeven papers die klaarstaan voor publicatie in de wetenschappelijke tijdschriften Surgery en CNS Neuroscience & Therapeutics in de komend maanden. New Scientist heeft de papers niet gezien en kan de laatste claim niet bevestigen. Het artikel in CNS Neuroscience & Therapeutics zal een peerreview krijgen van een van Canavero’s medewerkers.
Gefronste wenkbrauwen
Meerdere mensen fronzen hun wenkbrauwen over het feit dat Canacero zijn laatste resultaten openbaar maakte voordat de papers zijn gepubliceerd. ‘Als het werk echt wordt gepubliceerd in een peer-review tijdschrift zal ik geïnteresseerd zijn’, zegt Arthur Caplan die bio-ethicus is aan de New York University School of Medicine. ‘Voor de rest denk ik dat het onzin is.’
Thomas Cochrane, neuroloog aan Harvard Medical School’s Centre for Bioethics, vindt Canavero’s vroegtijdige openbaring ook ongebruikelijk. ‘Het is niet verwonderlijk dat mensen hun wenkbrauwen hierover fronzen’, zegt hij. Op deze manier ontstaat er opwinding voordat de waarheid is bevestigd. Daardoor is er minder aandacht voor onderzoeksresultaten die wel een betrouwbare fundering hebben. Voor zover ik kan zeggen, is deze operatie voornamelijk geweest voor de publiciteit in plaats van het uitvoeren van goede wetenschap.
Beweging van ledematen
Hoewel we de resultaten niet kunnen bevestigen, heeft New Scientist wel afbeeldingen en video’s gezien van de procedures die Canavero beschrijft.
Op een van die video’s stonden rondsnuffelende muizen waarbij blijkbaar een week eerder het ruggenmerg was doorgesneden en weer aan elkaar was gezet. C-Yoon Kim, van de Konkuk University School of Medicine in Zuid-Korea voerde de procedure uit. Hij zegt dat hij en zijn team hiermee aantonen dat bewegingsfuncties in de ledematen kunnen herstellen. ‘Daarom denk ik dat het mogelijk is om de zenuwen volledig met elkaar te verbinden nadat ze compleet uit elkaar zijn geweest’, zegt hij.
PEG
Canavero zegt dat Kims werk laat zien dat het ruggenmerg opnieuw kan samensmelten als de sneden netjes zijn gemaakt en als dit gebeurde in aanwezigheid van polyethyleenglycol (PEG). Dit chemische middel behoudt de membranen van de zenuwcellen. ‘Deze experimenten bewijzen voor eens en altijd dat je, simpelweg door het gebruik van PEG, gedeeltelijk herstel kunt zien’, zegt hij.
Zowel het gebruik van PEG als andere procedures die Canavero beschrijft in de papers zijn technieken om het herstel van het ruggenmerg te bevorderen. Zo zou negatieve druk een vacuüm creëren dat de zenuwcellen ertoe zet om samen te smelten.
Hersenschade
Volgens Canavero heeft het onderzoeksteam van Xiaoping Ren van de Harbin Medical University in China de hoofdtransplantatie van een aap uitgevoerd. Ze verbonden de bloedtoevoer van het hoofd met het nieuwe lichaam, maar verbonden niet het ruggenmerg. Canavero zegt dat het experiment laat zien dat als het hoofd gekoeld wordt tot 15 graden, de aap de procedure overleeft zonder schade aan de hersenen. De aap werd om ethische redenen slechts 20 uur na de behandeling in leven gelaten.
We hebben een teststudie gedaan waarbij we een aantal ideeën onderzochten voor het voorkomen van hersenschade’, zegt Ren. Hij zegt dat hij en zijn team ook experimenten hebben uitgevoerd op menselijke lichamen ter voorbereiding op vervolgonderzoek.
Financiers gezocht
Canavero is op zoek naar financiering van een hoofdtransplantatie voor een 31-jarige Russische patiënt, Valery Spriridonov, die lijdt aan een erfelijke spierziekte. Canavero zegt dat hij voornemens is Facebook-oprichter Marck Zuckerberg te vragen om de operatie te financieren. Vorige week bood Trinh Hong Son, directeur van een academisch medisch centrum in Hanoi, Vietnam zijn ziekenhuis aan als locatie voor de ingreep.
‘Als de zogenaamde hoofdtransplantatie werkt, zal dat het pad effenen voor een hele nieuwe wetenschap van het herstellen van schade aan het ruggenmerg’, zegt Michael Sarr, hoofdredacteur van vaktijdschrift Surgery en chirurg aan de Mayo-kliniek in Rochester, Minnesota. ‘We vinden de hoofdtransplantatie vooral interessant omdat het zou laten zien dat het mogelijk is om schade aan het ruggenmerg te herstellen. Ten opzichte van hoofdtransplantatie is ons tijdschrift terughoudend, gezien de talrijke ethische kwesties die eraan kleven en de mogelijke negatieve gevolgen.’
Kolonie op Mars
Caplan stelt dat Canavero eerst het opnieuw aangroeien van zenuwweefsel met behulp van PEG moet onderzoeken bij mensen met schade aan het ruggenmerg voordat hij een poging tot hoofdtransplantatie doet. ‘Er zijn honderdduizenden mensen die zouden kunnen profiteren van opnieuw aangegroeid ruggenmerg.’ Hoofdtransplantatie vindt hij daarom een brug te ver. ‘Het is alsof je zegt dat je naar een ander sterrenstelsel vliegen terwijl het al heel wat is om een kolonie op Mars neer te zetten.’
Toch gelooft Canavero dat voor verlamde patiënten een hoofdtransplantatie de enige oplossing is. ‘Gentherapie heeft gefaald. We wachten nog steeds op stamcellen. Zelfs als ze nu komen, is er voor deze patiënten geen hoop. Verlamming kan alleen met hoofdtransplantatie verholpen worden. Op de lange termijn takelt het lichaam af, de organen raken in verval. De patiënten hebben een nieuw lichaam nodig; als je alleen het ruggenmerg onder handen neemt, kom je nergens.’
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder: