Lelystad (NL) – Sommige tot nog toe onverklaarde uierontstekingen bij koeien zijn het resultaat van virusinfecties.

Het bovine herpesvirus 4 (BHV4) speelt waarschijnlijk een rol bij het ontstaan van mastitis, een veel voorkomende uierontsteking bij koeien. Dat ontdekte drs ing Gerard Wellenberg, promovendus aan de Universiteit Utrecht. Wellenberg onderzocht bij het Instituut voor Dierhouderij en Diergezondheid (ID-Lelystad) mogelijke virale oorzaken van mastitis.

Mastitis is een berucht gezondheidsprobleem bij koeien. Wellenberg: “Bij klinische mastitis krijgt het dier koorts, de uier wordt hard en pijnlijk en de melk gaat klonteren en heeft een afwijkende kleur en smaak. Melk van besmette koeien mag niet worden verkocht; daarom zorgt de ziekte voor menige financiële strop binnen de veehouderij. Dieren kunnen elkaar besmetten door likken, en wellicht kunnen kalfjes besmet raken via het drinken van besmette moedermelk.”

Indirect ziek

Het BHV4-virus is wijd verspreid, maar was nog nooit eerder met mastitis in verband gebracht. Vaak zijn het namelijk bacteriële infecties die de ziekte veroorzaken. Bij twintig tot dertig procent van de koeien met mastitissymptomen was de oorzaak echter tot nog toe onbekend. Wellenberg onderzocht of deze gevallen misschien een virale oorzaak hebben. Het viel hem op dat enkele van de onderzochte zieke koeien antilichamen tegen BHV4 in het bloed hadden en dat hij het virus kon isoleren uit melk van koeien met mastitis. Daarom voerde hij een experimentele studie uit. Hij besmette gezonde koeien met BHV4, en concludeerde dat deze infectie inderdaad tot mastitis kan leiden. Ook kan het virus de koe indirect ziek maken. BHV4 ondermijnt mogelijk het immuunsysteem, waardoor andere ziekteverwekkers, zoals de algemeen voorkomende bacterie Staphylococcus aureus, hun slag kunnen slaan en mastitis kunnen veroorzaken.

Nienke Beintema