Philae laat al een tijd niets meer van zich horen en dat baart enige zorgen. De lander op komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko heeft al sinds 9 juli geen contact meer gemaakt. Het lijkt erop dat een van de twee transmitters, die signalen naar aarde verzenden, defect is.

Philae op komeet 67P Bron: esa
Philae op komeet 67P
Bron: esa

Philae is misschien wat verplaatst, waardoor de antenne van satteliet Rosetta wordt geblokkeerd. Rosetta, die voor het contact tussen de aarde en Philae zorgt, kan hierdoor geen informatie ontvangen van de lander.

Transmitter

‘We begrijpen nog niet helemaal was er aan de hand is met Philae,’ zegt Stephan Ulamec, leider van het Philae-project van de  European Space Agency. Het lijkt erop dat een van de twee transmitters van het vaartuig een probleem heeft. Philae is geprogrammeerd om de transmitters afwisselend te gebruiken. Het team heeft nu de opdracht gegeven om maar één transmitter te gebruiken. Als Philae door zonne-energie genoeg is opgeladen, wordt het bericht hopelijk ontvangen.

Maar dit verklaart nog niet waar het probleem is ontstaan. Het patroon van zonlicht op de zonnepanelen veranderde tussen juni en juli. Het is duidelijk dat dit niet komt doordat de seizoenen op de komeet veranderen. Het kan wel betekenen dat Philae is verplaatst. De oorzaak hiervoor zou een gasuitstoot uit de komeet kunnen zijn. Daardoor kunnen de antennes geblokkeerd zijn geraakt, of wijzen ze nu in een andere richting.

Stof

De komeet nadert de zon waardoor de kern van de komeet opwarmt. Daardoor komen bevroren gassen vrij die stofdeeltjes met zich meenemen. Dit helpt de situatie voor Philae en Rosetta niet echt.  De stofwolken verstoren Rosetta’s navigatiesysteem. Rosetta heeft daarom al een grotere baan om de komeet aangenomen. Hierdoor wordt het moeilijker om contact te maken, zo niet onmogelijk.

Frustrerend

Gelukkig heeft het team al wel data van Philae ontvangen. Maar tot er weer contact is met de lander, kan er geen nieuwe data binnenkomen. ‘Het is frustrerend dat we een werkende lander op de komeet hebben staan, maar er geen gebruik van kunnen maken’, zegt Ulamec.

Als het team opnieuw verbinding maakt, zullen ze Philae simpelere instrumenten laten gebruiken, zoals de camera en temperatuursensoren. Die kunnen zelfstandig hun werk doen. Het is moeilijker om boringen te verrichten, maar als er een langdurige verbinding ontstaat kan dat ook geprobeerd worden.

Compromis

Vanaf volgende week gaat Rosetta eigen wetenschappelijke observaties aan de komeet doen. De focus van de missie ligt dan minder op het contact maken. Toch hoopt Ulamec dat het team een goede compromis kan vinden tussen Rosetta’s onderzoek en contact maken met Philae.

Ondanks de situatie blijft het team optimistisch. Philae staat beschut opgesteld en dat biedt voordelen. De lander zal daardoor niet oververhit raken wanneer de komeet in zijn baan het dichtst bij de zon staat. Ulamec gelooft dat er tot september of oktober tijd is om contact te herstellen. Hierna zal de komeet verder van de zon af bewegen en kan Philae niet meer functioneren omdat het te donker is. De missie eindigt op 31 december 2015.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief. 

Lees verder: