New Jersey (VS) – Amerikaanse neurologen denken dat nieuwe zenuwcellen nodig zijn om oude herinneringen te wissen.


De hippocampus, een gebied in de hersenen, speelt een belangrijke rol bij leer- en geheugenprocessen. In tegenstelling tot de meeste andere hersendelen produceert dit gebied doorlopend grote aantallen nieuwe zenuwcellen. Wetenschappers tasten nog grotendeels in het duister over de functie van deze cellen.
In maart suggereerden Amerikaanse onderzoekers dat de nieuwe zenuwcellen betrokken zijn bij geheugenvorming, maar neuroloog Joe Tsien vond onlangs aanwijzingen dat de cellen juist oude herinneringen wissen.
Tsien deed proeven waarbij hij normale muizen vergeleek met gemuteerde muizen die het eiwit preseniline-1 niet kunnen maken. De hippocampus van de laatstgenoemde muizen vormt geen nieuwe zenuwcellen, omdat preseniline-1 hierbij onmisbaar is. De neuroloog gaf de muizen een lichte elektrische schok en zette ze daarna in een onbekende, uitdagende omgeving om ze af te leiden. De nieuwe indrukken zorgden bij de gezonde muizen voor een verhoogde celvorming in de hippocampus, maar opmerkelijk genoeg hadden ook de gemuteerde muizen geen enkel probleem met leren en herinneren. Sterker nog: deze muizen herinnerden zich de plek waar ze de schok kregen juist veel beter dan de gewone muizen.
De experimenten tonen aan dat nieuwe zenuwcellen niet noodzakelijk zijn voor het ontstaan van herinneringen, maar Tsien gaat nog een stapje verder door te opperen dat de cellen wél noodzakelijk zijn om oude herinneringen te wissen. Ze kunnen dit doen door essentiële verbindingen in het geheugen te verbreken.
Het onderzoek is extra interessant, omdat veel patiënten die op jeugdige leeftijd Alzheimer krijgen hetzelfde eiwit missen als de onderzochte muizen. Tsien denkt dat bij deze ziekte een gebrek aan nieuwe zenuwcellen kan leiden tot het onvermogen om oude herinneringen te wissen. Hij waarschuwt wel dat er nog meer experimenten nodig zijn om deze theorie te bevestigen, temeer omdat preseniline-1 meerdere functies in zenuwcellen vervult en het niet bekend is welke daarvan leidt tot geheugenproblemen.

Mirjam Leunissen