Den Haag (NL) – De Adviesraad voor Wetenschaps- en Technologiebeleid (AWT) adviseerde minister Hermans van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen onlangs om de helft van de opleidingslocaties voor de ‘harde’ bètavakken scheikunde, natuurkunde en wiskunde te sluiten. De minister heeft echter uitdrukkelijk niet het voornemen zich aan de voorstellen van de AWT te houden.


Dit blijkt uit het ontwerp-Hoger Onderwijs en Onderzoeksplan 2000 dat de onderwijsminister op Prinsjesdag (dinsdag 21 september) heeft aangeboden aan de Tweede Kamer. Het Hoger Onderwijs en Onderzoeksplan (HOOP) schetst de beleidsvoornemens voor het hoger onderwijs voor de komende vier jaar. De voorstellen moeten ervoor zorgen dat het hoger onderwijs meer ruimte krijgt om in te spelen op de onderwijsvraag uit de samenleving.
Op de arbeidsmarkt is een omslag waar te nemen van overschotten naar tekorten aan hoger opgeleiden, aldus het ontwerp-HOOP 2000. Met name de behoefte aan bèta- en technisch gekwalificeerden is onverminderd hoog. Het kabinet plaatst een kanttekening bij het advies van de Adviesraad voor Wetenschaps- en Technologiebeleid om het aantal opleidingen in de wiskunde, natuurkunde en scheikunde terug te brengen omdat de instroom dan waarschijnlijk nog meer zou teruglopen, terwijl die juist omhoog moet. Wel zullen universiteiten gezamenlijk moeten bekijken in hoeverre zij afstudeerrichtingen en specialisaties in de doctoraalfase kunnen bundelen.

Verzet
Tegen het AWT-voorstel was door diverse instanties al hevig verzet gerezen. De universiteiten waren tegen omdat zij eerst wilden afwachten of de vernieuwde bèta-opleidingen meer studenten gaan trekken.
Een vijftal chemische belangenorganisaties heeft onder de naam Overleg Chemie Nederland unaniem het advies afgewezen, te weten de Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging (KNCV), de Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI), de Academie Commissie van de Chemie (KNAW-ACC), de Scheikundekamer van de Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten (VSNU) en de afdeling Chemische Wetenschappen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO-CW). Het Overleg Chemie Nederland was het niet eens met de constatering in het AWT-rapport dat de verschuiving binnen de natuurwetenschappen van de exacte wetenschappen naar de levenswetenschappen, en naar nieuwe opleidingen zoals informatica zou aansluiten bij de behoefte van de arbeidsmarkt in Nederland. ‘De Nederlandse industriële bedrijvigheid is de komende jaren juist gebaat bij een hogere uitstroom van afgestudeerden uit de chemische disciplines’, aldus een brief die het Overleg Chemie op 20 augustus jl. aan de minister stuurde.

JvdB