Een zogenaamde QR-code geprint met fluorescente nanodeeltjes moet de echtheid van documenten en andere waardepapieren garanderen.

Onderzoekers van de universiteit van Zuid-Dakoto en de South Dakota School of Mines and Technology kunnen Quick-Response-codes afdrukken die slechts bij belichting met infrarood licht zichtbaar zijn. Jeevan Meruga en zijn collega’s denken dat hun techniek een extra veiligheidsniveau toevoegt aan bestaande technieken die vervalsingen moeten tegengaan. Ze publiceerden de techniek in het vakblad Nanotechnology.

QR-codes, de vierkante patronen van zwarte en witte blokjes, bevatten meer informatie dan de traditionele streepjescodes. Scannen van zo’n QR-code met een smartphone zorgt bijvoorbeeld voor verbinding met een website.


De nieuw ontwikkelde QR-codes vormen een onzichtbare beveiliging. Pas bij belichting met infrarood laserlicht worden ze zichtbaar, als de inkt het laserlicht absorbert en zichtbaar licht uitstraalt. Eventueel kunnen de onderzoekers nog een minuscule boodschap in de QR-code opnemen, in een andere kleur. Die is pas zichtbaar onder een microscoop.

De inkt waarmee de QR-codes worden geprint, bevat nanodeeltjes die zijn gecombineerd met blauw en groen fluorescerende inktpigmenten. De inktdeeltjes zijn chemisch en mechanisch stabiel. Zelfs na flink kreukelen van een vel papier was de daarop geprinte code nog steeds leesbaar.

De onderzoekers hadden anderhalf uur nodig voor het complete proces, van het ontwerp van een patroon op de computer met computer-aided design tot afdrukken daarvan met een inkjetprinter op papier, glas of buigzaam kunststof en vervolgens scannen van de code. Bij commerciële massaproductie moet het een stuk sneller kunnen gaan.

Erick Vermeulen